Medullaire sponsnieren

In elke nier zitten ongeveer een miljoen nierfilters. Ieder nierfilter bevat een nierbuisje. Dat voert de urine af naar het nierbekken.

Bij sponsnieren zijn de nierbuisjes (tubuli) anders van vorm. Daardoor ontstaan er heel kleine holten die gevuld zijn met vocht (cysten). Maar een sponsnier is niet hetzelfde als een cystenier. Dat is een andere aandoening.

Door de holten ziet het nierweefsel er sponsachtig uit. Vandaar de naam sponsnieren. Medullair betekent dat de aandoening in het binnenste deel van de nier zit. Dat deel heet medulla (ook wel: niermerg). Vroeger heetten medullaire sponsnieren ook wel het syndroom van Cacchi-Ricci.

Het is niet bekend hoeveel mensen sponsnieren hebben. Naar schatting gaat het om 1 op de 5000 mensen. Sponsnieren worden vaak toevallig ontdekt. De meeste mensen met sponsnieren merken er niets van.

Sponsnieren kunnen al bij de geboorte aanwezig zijn. De afwijking aan de nierbuisjes zit meestal in beide nieren. 

Er zijn aanwijzingen dat sponsnieren erfelijk zijn. Onderzochte patiënten blijken een erfelijke ziekte te hebben waardoor de nierbuisjes niet goed werken. Dit kunnen heel verschillende erfelijke ziektes zijn. Door deze ziekte is de zuurgraad in het bloed te laag en slaat kalk in de nieren. Dit zorgt voor nierstenen.

Soms hebben meer mensen in 1 familie sponsnieren. Maar dit gebeurt niet vaak. Waarschijnlijk bestaan er meerdere oorzaken. Om de oorzaak te achterhalen, kan erfelijk onderzoek gedaan worden. 

De meeste mensen hebben geen klachten van medullaire sponsnieren. De belangrijkste verschijnselen zijn nierstenen, bloed bij de urine en urineweginfecties.

Bij sponsnieren is de zuurgraad van de urine vaak veranderd. De urine bevat weinig zure stoffen. Vaak zit er meer calcium in de urine. Daardoor kunnen sneller nierstenen ontstaan. Ook infecties aan de urinewegen kunnen leiden tot nierstenen. Dit gebeurt vooral bij nierbekkenontsteking.

Andere klachten die kunnen ontstaan bij sponsnieren zijn:

• bloed in de urine
  Bloed in de urine kan een gevolg zijn van nierstenen, maar dat hoeft niet.
• problemen met het vasthouden van vocht
  Het is mogelijk dat je te veel vocht verliest via de urine.
• osteoporose (botontkalking)
  Door de sponsnieren plas je meer calcium uit. Zo verliest het lichaam veel calcium.
• pijn in je zij (de flank)
  Flankpijn kan een gevolg zijn van nierstenen. Maar je kunt er ook last van hebben als je geen nierstenen hebt. De oorzaak van deze pijn is niet bekend.

Heb je vaak blaasontsteking, nierbekkenontsteking of nierstenen? Dan gaat je arts op zoek naar de oorzaak. Zo kan duidelijk worden dat je sponsnieren hebt.

Maar meestal veroorzaken sponsnieren geen klachten. Iemand kan sponsnieren hebben zonder dat hij of zij het zelf weet. Soms ontdekt een arts sponsnieren bij toeval, bijvoorbeeld bij een medisch onderzoek om een andere reden.

Medullaire sponsnieren zijn niet te genezen. Maar ze zijn meestal ook niet schadelijk. Heb je klachten door de sponsnieren? Daarvoor krijg je wel een behandeling.

Bij een urineweginfectie (nierbekkenontsteking of blaasontsteking) krijg je antibiotica. Bij nierstenen zijn er verschillende behandelingen mogelijk. Vaak zijn de nierstenen zo klein dat je ze gewoon kunt uitplassen. Je krijgt adviezen om nieuwe nierstenen te voorkomen. Het is vooral belangrijk dat je veel drinkt.

Door medullaire sponsnieren ontstaat soms chronische nierschade.

Je kunt last krijgen van urineweginfecties en nierstenen. Deze aandoeningen kunnen zorgen voor nierschade als ze vaak optreden. Je arts kan advies geven om de kans op urineweginfecties en nierstenen kleiner maken. Bij nierstenen is het bijvoorbeeld belangrijk dat je veel drinkt. Soms zijn ook medicijnen nodig.

Als er wel nierschade ontstaat, gaat het meestal om lichte nierschade. De behandeling bestaat dan ook uit medicijnen en adviezen voor leefstijl en voeding.