Behandelingen bij nierproblemen

Duurt je nierschade langer dan drie maanden, dan heb je chronische nierschade. Bij chronische nierschade zijn meestal verschillende behandelingen mogelijk. 

Je arts vertelt je welke behandelingen bij jouw medische situatie passen. En wat de voor- en nadelen zijn. Daarna bekijk je samen wat de behandeling voor jou in jouw dagelijks leven betekent. De arts vraagt naar je wensen en verwachtingen. Maar ook naar je zorgen en angsten. Een behandeling moet bijdragen aan jouw kwaliteit van leven. Het gaat niet alleen om de medische kant van het verhaal. Maar ook om wat voor jou belangrijk is in je leven, naast de lichamelijke gezondheid.

Je arts volgt de medische richtlijn. Daarin staat wat een arts kan doen bij een bepaalde ziekte. En welke behandeling gemiddeld het beste resultaat oplevert. Dit is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek.

Tegenwoordig worden richtlijnen vaak samen met patiëntenverenigingen gemaakt. Daardoor is er in de richtlijn meer aandacht voor zaken die patiënten belangrijk vinden. Zoals problemen in het dagelijks leven en de organisatie van de zorg. Ook zorgverzekeraars zijn steeds vaker betrokken bij richtlijnen.

In de zorg is steeds meer aandacht voor kwaliteit van leven. Artsen proberen de mens centraal te stellen, in plaats van de ziekte. Het gaat immers niet alleen om je lichamelijke gezondheid, het is ook belangrijk dat het geestelijk en sociaal goed met je gaat. De beste behandeling is daarom de behandeling die het meest bijdraagt aan jouw kwaliteit van leven.

Wat kwaliteit van leven precies is, verschilt tussen mensen. Dat komt, omdat ieder mens andere dingen belangrijk vindt in het leven. Daarom gaat de arts hierover met je in gesprek. Dat gebeurt voordat de behandeling start. Maar ook tijdens de behandeling is het een terugkerend onderwerp. Want misschien denk je er na een tijdje anders over. Op internet vind je vragenlijsten die je helpen na te denken over kwaliteit van leven.

Bij nierproblemen is gezond leven extra belangrijk. Gezond leven kan zorgen dat de nierfunctie minder snel achteruitgaat. En houdt je risico op hart- en vaatziekten zo laag mogelijk.

Je krijgt daarom het advies om gezond en minder zout te eten. Soms is een speciaal dieet nodig. Ook bewegen of sport is belangrijk. Verder zijn algemene gezonde gewoontes belangrijk, zoals niet roken, goed slapen en stress verminderen.

Welke medicijnen tegen nierschade je krijgt, hangt af van hoe goed je nieren nog werken. En van je klachten. Belangrijk is dat je de medicijnen goed gebruikt en zoals afgesproken met je arts. Dan werken de medicijnen het beste. Sommige medicijnen zijn schadelijk voor de nieren. Pas daarom op met medicijnen.

Bij nierfalen of na een niertransplantatie krijg je (aanvullend) andere medicijnen. Meer daarover lees je op Medicijnen bij dialyse en Medicijnen na niertransplantatie.

Werken je nieren minder dan 15%? Dan heb je nierfalen. Je hebt dan een behandeling nodig die de functie van je nieren overnemen. Je kunt dan samen met je arts kiezen uit de behandelingen:

• niertransplantatie
• dialyse (hemodialyse of peritoneale dialyse)
• conservatieve behandeling. 

Elke behandeling heeft voor- en nadelen. En ze hebben heel verschillende gevolgen voor je leven. Daarom is er speciale informatie om je te helpen kiezen, samen met je arts en naasten. Wat voor jou de beste behandeling is, kan ook veranderen in de loop van de tijd. Praat er daarom regelmatig over, met naasten en zorgverleners.

Bij een niertransplantatie krijg je een een nier van iemand anders. Die neemt het werk van je eigen nieren over. De nier krijg je van een levende donor of een overleden donor. Een niertransplantatie is vaak de beste optie. Maar je moet gezond genoeg zijn. Een niertransplantatie is namelijk een ingrijpende behandeling. Je moet ook de rest van je leven medicijnen gebruiken die voorkomen dat je lichaam de nier afstoot.

Hemodialyse een vorm van dialyse. Bij hemodialyse neemt een dialysemachine de functie van je nieren over. De hemodialysemachine kan niet alle afvalstoffen en overtollig vocht uit je bloed halen. Daarom blijf je klachten houden. De hemodialyse zelf geeft ook bijwerkingen. Bij deze behandeling krijg je ook een dieet en vochtbeperking, en je moet medicijnen nemen.

Hemodialyse kan thuis, in het ziekenhuis of een dialysecentrum. Je kunt overdag of ’s nachts dialyseren. Samen met je arts stel je een behandelschema op. Je wordt aangesloten op de dialysemachine via een shunt of een katheter.

Peritoneale dialyse (PD) is een vorm van dialyse waarbij je buikvlies je bloed filter. Je krijgt daarvoor spoelvloeistof in je buik. Daarom heet dit ook wel buikspoeling of buikdialyse. Die spoelvloeistof wissel je dagelijks een paar keer, via een slangetje dat uit je buik steekt: de PD-katheter.

De behandeling van PD is meer dan de dialyse zelf. Je krijgt ook een dieet en soms een vochtbeperking. En je moet medicijnen nemen. Peritoneale dialyse werkt minder goed dan gezonde nieren. Daardoor blijf je klachten houden. Ook de PD zelf heeft bijwerkingen.

Heb je nierfalen, maar wil je geen dialyse of transplantatie? Dan krijg je een conservatieve behandeling. Die richt zich op het verminderen van de klachten en kwaliteit van leven. Je lichamelijk conditie gaat wel langzaam achteruit. Op een zeker moment zul je overlijden. Dat kan maanden of jaren duren. 

Het is een persoonlijke afweging of een conservatieve behandeling voor jou de beste keuze is. Het is dus jouw beslissing, maar je hoeft dit besluit niet alleen te nemen. Praat er uitgebreid over met je zorgverleners en je naasten.

In Nederland vindt veel onderzoek plaats naar nierziekten en nieuwe behandelingen. Ook onderzoeken wetenschappers hoe ze het leven met (ernstige) nierschade draaglijker kunnen maken. Onderzoek leidt onder meer tot nieuwe behandelingen.

Een alternatieve geneeswijze is een behandeling waar geen wetenschappelijk bewijs voor is. Wil je toch gebruik maken van zo’n behandeling? Praat erover met je arts.