Jonge Helden Training: Omgaan met boosheid

Boosheid komt vaak naar buiten op de plek waar je kind zich het veiligst voelt en richt zich vaak op de mensen die het dichtst bij hem of haar staan. Boosheid is een normale en gezonde emotie. Het kan vervelend voelen, maar het is de manier waarop ons lichaam ons vertelt dat er iets niet goed gaat.

Maar boosheid kan ook doorslaan en erg negatief zijn, bijvoorbeeld als het te hevig wordt of op een schadelijke manier wordt geuit. Je wilt kinderen niet leren dat ze zich niet boos mogen voelen, maar je kunt ze wel helpen deze boosheid te herkennen en er op een andere manier mee om te gaan.

Omgaan met boosheid kan op verschillende manieren. Het kan helpen als je kind een pauze neemt en naar een plek gaat met minder prikkels, bijvoorbeeld naar buiten of naar de eigen kamer. Soms zit een lichaam zo vol boosheid dat de energie op een andere manier naar buiten moet komen. Bijvoorbeeld door een rondje te fietsen door de straat, de trap op en af te rennen of door hard in een stressbal te knijpen. Aan de andere kant kan het soms juist helpen om iets te doen waar het lichaam rustig van wordt, zoals even gaan liggen, een kussen omhelzen en vervolgens diep en rustig te ademen.

Bedenk samen met je kind een fijne manier die hem of haar helpt af te koelen bij boosheid. Spreek af wie wat doet zodra hij of zij boos is. Zodra jij of je kind merkt dat hij of zij boos wordt kun je teruggrijpen op deze afspraak. Doordat jullie dit vooraf hebben besproken houdt je kind de regie. Benadruk dat jullie dit afspreken om je kind te helpen. Hierdoor voorkomen jullie samen dat het uit de hand loopt en je kind achteraf spijt krijgt.

Probeer tijdens vlagen van boosheid niet te veel met elkaar te praten. Door te praten tijdens boosheid laait die meestal juist op. Ga pas weer in gesprek als de boosheid is gezakt.

Een uitbarsting van boosheid wordt vaak gevolgd door verdriet. Boosheid kost veel energie en verdriet helpt om deze energie te herstellen. Op dit moment hebben kinderen hun ouders nodig. Het is belangrijk om het probleem uit te praten en op te lossen, zodat de boosheid kan worden afgesloten. Hoe is je kind met de boosheid omgegaan? Bespreek wat je de volgende keer anders zou willen, maar benoem ook wat er juist goed is gegaan. Als je kind volgens afspraak naar buiten is gegaan bij boosheid, dan heeft hij of zij het dus goed gedaan.

In deze training leren kinderen dat er verschillende vormen van boosheid zijn en dat je daar op verschillende manieren mee om kunt gaan. Jullie bespreken samen hoe de vormen van boosheid eruitzien en wat jullie doen als een specifieke vorm van boosheid komt opzetten. Als dat vervolgens gebeurt, kunnen jullie deze afspraken in de praktijk brengen. Vergeet niet om achteraf, als de boosheid weer is gezakt, samen te bespreken hoe het is gegaan. Heeft iedereen zich aan de afspraak gehouden? En heeft het geholpen?

Boosheid heeft impact op het hele gezin, dus geef ook broers en zussen een rol in dit gesprek. Bespreek wanneer zij boosheid onprettig vinden en wanneer jij als ouder in zal grijpen. Maar let op, het kind met een nieraandoening is niet de enige die weleens boos wordt, dus maak ook afspraken over hoe jullie omgaan met jullie eigen boosheid.

Deze training is geschikt voor jongere kinderen. Je kind maakt kennis met de Boosbaas en zijn verschillende boosbuien. De training legt uit wat de verschillende boosbuien zijn en hoe je ze kunt herkennen. Ook bespreken jullie wat je kunt doen om de boosbuien te temmen. Bij jonge kinderen kunnen deze beelden goed werken als ze nog niet zo goed over hun gevoel kunnen praten. Je kunt bijvoorbeeld vragen: Heb je nog een ontploffende boosbui of al de verdrietige boosbui? Deel ook voorbeelden van jezelf.

Bij deze training voor oudere kinderen gaan jullie samen het mysterie van de boosheid ontrafelen. Met het gezin bespreken jullie hoe je de verschillende vormen van boosheid bij elkaar kunt herkennen. Per persoon spreken jullie af wat je doet als een boosvorm wordt gesignaleerd. Waar heeft de persoon die boos is behoefte aan op dat moment? En de anderen? Ook bespreken jullie wat de boosheid erger maakt en wat jullie dus juist niet zullen doen. Zo heeft iedereen instructies voor als de boosvorm verschijnt.

Als je samen met je kind meer aan de slag wilt gaan met dit onderwerp zou je ‘Wat kun je doen als je te snel boos bent’ van Dawn Huebner eens kunnen bekijken. Dit is een hulp- en oefenboek voor kinderen waarin ze meer leren over boosheid.