Selecteer de tekst die je wilt vertalen en kies 'Vertalen'. Kies vervolgens de gewenste taal. Je kunt de vertaalde tekst beluisteren of lezen.

Training voor CAPD en APD

Laatste update, 7 juli 2025

Voordat je zelf peritoneale dialyse (ook wel buikspoeling) gaat doen, krijg je een uitgebreide training. De training voor de twee vormen van buikspoeling, CAPD en APD, is deels hetzelfde.

In het kort

  • Voor buikdialyse (PD) krijg je eerst een training.
  • Je leert hoe je de spoelvloeistof wisselt. En hoe je schoon werkt en de huid moet verzorgen.
  • Je leert ook wat je moet doen bij problemen.
  • De training duurt 1 of 2 weken. Je gaat dan elke dag naar het ziekenhuis.
  • Wil je APD? Dan krijg je een extra training om de PD-machine te bedienen.

Er zijn twee vormen van buikspoeling: CAPD en APD.

  • Bij CAPD wissel je de spoelvloeistof zelf. Dit doe je overdag.
  • Bij APD wisselt een machine 's nachts of 's avonds de spoelvloeistof. De machine heet een cycler.

Iedereen die buikspoeling doet, volgt de training voor CAPD. Krijg je hulp van een partner of andere mantelzorger? Dan krijgt die ook de training. Kies jij voor APD? Dan krijg je aanvullend een training voor APD. Daarin leer je onder meer hoe je de cycler moet bedienen.

Sommige dialysecentra bieden gespecialiseerde thuiszorg voor mensen die thuis PD doen. Je krijgt dan hulp bij het wisselen. Bijvoorbeeld van een speciaal getrainde wijkverpleegkundige. Hier gelden wel voorwaarden voor. Vraag bij het dialysecentrum naar meer informatie. Ook als je hulp krijgt, is het nodig om de training te volgen.

Wat leer je bij training spoelvloeistof wisselen?

Tijdens de training voor CAPD komt het volgende aan bod:

  • informatie over de peritoneale-dialysebehandeling
  • hygiëne: schoon werken en persoonlijke lichaamsverzorging
  • de verzorging van de huid rond de katheterpoort
  • het meten van het lichaamsgewicht en de bloeddruk
  • de betekenis van veranderingen in het gewicht in combinatie met de bloeddruk
  • het wisselen van de spoelvloeistof
  • het beoordelen van de uitgelopen vloeistof
  • het bijhouden van je dialysegegevens in een dialyselogboek (ook wel: daglijst)
  • wat je moet doen bij problemen

Na de training kun je de peritoneale dialyse zelf goed en veilig uitvoeren.

Tijdsduur en plaats van de PD-training

Elke training voor peritoneale dialyse is persoonlijk. De training wordt zo mogelijk afgestemd op je medische situatie en mogelijkheden. De training vindt plaats in het ziekenhuis en duurt 3 tot 5 dagen. Je bezoekt deze dagen het ziekenhuis.

Hulp na de PD-training

Ook na de training heb je regelmatig contact met het dialysecentrum (of de dialyse-afdeling van uw ziekenhuis). In het begin bezoek je de polikliniek elke 2 of 4 weken, later minder vaak. Bijvoorbeeld 1 keer in de 6 tot 12 weken. 

Zo nodig komt de dialyse-verpleegkundige bij jou thuis om problemen te bespreken, of vragen te beantwoorden. Je kunt na een tijd ook een extra training krijgen.

Extra training voor APD

Tijdens de APD-training leer je de cycler te bedienen (de machine die de spoelvloeistof wisselt). Je volgt de training tot je het gevoel hebt dat je de cycler goed kunt bedienen. Je hebt geen technische ervaring of talent nodig om de cycler te leren gebruiken.

Tijdens de training oefen je de APD eerst overdag, in het ziekenhuis. Gaat dit goed? Dan ga je thuis en 's nachts of 's avonds verder met APD.

  • het dialyseschema dat de nefroloog voorschrijft, wordt in de cycler geprogrammeerd
  • een cycler heeft een eenvoudige bediening
  • meestal staat op het beeldscherm van de cycler wat je moet doen
  • naast de training, krijg je een handleiding en een telefoonnummer van het dialysecentrum. Dat kun je bellen voor advies als je vragen hebt, ook ‘s nachts.

Onze deskundigen dragen bij aan betrouwbare informatie.

Alferso Abrahams, internist-nefroloog

Anita van Eck van der Sluijs, internist-nefroloog

Laura Haasdijk, medisch maatschappelijk werker

Sabine Timmerman, dialyseverpleegkundige

Sanne Vonk MSc, arts-onderzoeker

Waarom werken we samen met deskundigen?