Zorginterventie nierveilig medicijngebruik in apotheek: nier check & gesprek

Het doel van dit project is het effect van een nieuwe zorginterventie Nier Check & Gesprek te evalueren met als uiteindelijk doel nierveilig medicijngebruik te bevorderen. Het project behelst het opsporen van patiënten met een nog niet bekende verminderde nierfunctie en het geven van farmacotherapeutische adviezen. Tevens beoogt het project de bewustwording en kennis over (het meten en uitwisselen van) nierfuncties en noodzakelijke aanpassingen of voorzorgsmaatregelen in medicatiegebruik te vergroten onder zowel zorgverleners (in dit geval met name het apotheekteam en de betrokken huisartsen) als patiënten.

Bij patiënten met een nierfunctiestoornis is continue aandacht gewenst voor de farmacotherapie in relatie tot de mate waarin de nierfunctie verminderd is. Voor deze monitoring hebben apothekers inzicht nodig in laboratoriumwaarden. Artsen moeten afwijkende nierfunctiewaarden (minder dan 50ml per min per 1.73m2) actief doorgeven aan de apotheker. Echter uit eerder onderzoek blijkt dat slechts van 15% van de mensen met een verhoogd risico op een verminderde nierfunctie een recente waarde in de apotheek aanwezig is. De gegevensuitwisseling tussen voorschrijvers en apotheek verloopt dus nog niet goed. Hieraan liggen verschillende factoren ten grondslag. Zo zijn informatiesystemen van huisartsen, apothekers en ziekenhuizen niet altijd compatibel en meten zorgverleners in de eerste lijn de nierfunctie in lang niet alle gevallen volgens de richtlijnen.

In dit project wordt een zorginterventie (Nier Check & Gesprek) ontwikkeld, geïmplementeerd en geëvalueerd in apotheken. Het project bestaat uit de volgende drie stappen:
1. Ontwikkelen en pilot testen van de zorginterventie, bestaande uit een handleiding voor apotheken voor risicostratificatie (d.m.v. een search in het apotheek informatie systeem), verificatie van het risico (o.a. opvragen en evalueren van nierfunctiewaarde) en opzet en inhoud van het niergesprek bij risicopatiënten, waarbij volgens de richtlijnen een actie vereist is (gerichte adviezen omtrent farmacotherapie).
2. Implementatie van de interventie in apotheken.
3. Evaluatie en rapportage.
In de risicostratificatie zullen apothekers zich in eerste instantie richten op de groep patiënten met een verhoogde kans op een verminderde nierfunctie: patiënten ouder dan 65 jaar, diabeten en/of patiënten met hart- en vaatziekten. Ook patiënten waarvan bekend is dat ze een verminderde nierfunctie hebben vallen in deze groep.

Dit project draagt bij aan het actief opsporen en monitoren van patiënten met een verminderde nierfunctie en hun nierfunctiewaarden door openbaar apothekers en resulteert in een geteste en opschaalbare zorginterventie. We streven naar een beschikbare recente nierfunctiewaarde voor alle patiënten die uit de risicostratificatie uitgevoerd door de apotheker naar voren komen.

Vraagstelling:
1. Wat is het effect van de zorginterventie (het aantal risicopatiënten dat daadwerkelijk een verminderde nierfunctie heeft, beschikbaarheid nierfuncties, noodzakelijke aanpassingen in medicatie)?
2. Wat zijn barrières en succesfactoren bij het uitvoeren van de zorginterventie in de deelnemende apotheken?
3. Wat zijn barrières en succesfactoren bij het uitvoeren van de zorginterventie onder patiënten?
4. Welke aanbevelingen kunnen we doen voor verdere implementatie van de zorginterventie Nier Check & Gesprek (bijv. ten aanzien van aanscherping selectiecriteria risicopatiënten, uitvoering van interventie in dagelijkse apotheekpraktijk)?

De resultaten volgen zodra deze beschikbaar zijn.

Apotheek, nierveilig medicijngebruik, zorginterventie, farmacotherapie, uitwisseling nierfunctiewaarden, verminderde nierfunctie