Projectcode 17OKG02 Projectleider dr. Charlotte te Velde - Keyzer Projecttype Kolff Organisatie + UMCG - Afd. Nefrologie Toegekend bedrag € 150.000,00 Startdatum 1-03-2018 Looptijd 70 maanden Status Afgerond
Doel
Verkrijgen van inzicht in de ontwikkeling en verergering van vaatverkalking bij niertransplantatiepatiënten als basis voor gerichte preventie en behandeling. Daarnaast met de pilotstudie bijdragen aan het neerzetten van vitamine K suppletie als een veelbelovende, eenvoudige en goedkope behandeling om de verkalkingstendens en uiteindelijk de langere termijn uitkomsten na niertransplantatie te verbeteren.
Samenvatting
Postdoc Startup grant. Hoewel de prognose van patiënten met eindstadium nierziekte sterk verbetert met een succesvolle niertransplantatie, blijft het risico op hart- en vaatziekten (HVZ) aanzienlijk verhoogd. Klassieke HVZ risicofactoren, zoals een verhoogd cholesterolgehalte, lijken bij deze patiënten een minder belangrijke rol te spelen dan in de algemene bevolking. Voortschrijdende vaatverkalking treedt op bij de meeste niertransplantatie-ontvangers en is sterk voorspellend voor HVZ en overlijden. Echter, er is geen behandeling om de vaatverkalking te vertragen of te stoppen. Vaatverkalking is het resultaat van allerlei verschillende factoren die verkalking bevorderen of remmen. Een belangrijke remmer van vaatverkalking is matrix Gla proteïne (MGP) en vitamine K is vereist voor de activatie van MGP. Het bestuderen van (voortschrijdende) vaatverkalking werd tot op heden belemmerd doordat de technieken beperkt waren tot het in kaart brengen van alleen de bestaande vaatverkalkingen. Recent is er een nieuwe test ontwikkeld die de verkalkende eigenschappen van het bloed kan bepalen (de verkalkingstendens). De test is een optelsom van de factoren die verkalking bevorderen en factoren die verkalking remmen. Het voordeel van de serum verkalkingstendens test is dat deze het risico op toekomstige verkalkingen in kaart brengt. In vooronderzoek is aangetoond dat een verhoogde verkalkingstendens samengaat met een hoger overlijdensrisico na niertransplantatie, onafhankelijk van andere risicofactoren. De hypothese van dit project is dat de verkalkingstendens van het bloed een beïnvloedbare voorspeller is van voortschrijdende vaatverkalking. Daarnaast is aangetoond dat verreweg de meeste niertransplantatie-ontvangers een tekort aan vitamine K hebben en dat een vitamine K tekort ook samengaat met een verhoogd overlijdensrisico. Dit leidt tot de vraag of het suppleren van vitamine K de verkalkingstendens kan verbeteren. Doelstellingen: 1. Valideren van de verkalkingstendens tegen voortschrijdende vaatverkalking gemeten met 'CT-calciumscores' (de hoeveelheid aderverkalking in de kransslagaders) over een periode van twee jaar in een cohortstudie bij recent getransplanteerde nierpatiënten.2. Identificeren van beïnvloedbare determinanten van vaatverkalking als potentiële aangrijpingspunten voor de behandeling van vaatverkalking. 3. Leveren van proof-of-principle dat vitamine K suppletie de verkalkingstendens kan verbeteren in een pilotstudie bij niertransplantatiepatiënten
Trefwoorden
Soort: Onderzoek met mensen; toegepast, klinisch
Onderwerp: Vaatverkalking, verkalkingstendens, hart- en vaatziekten, niertransplantatie, vitamine K