Terug naar het overzicht

Uremische toxines, cardiovasculaire Parameters en fysieke activiteit bij intensieve hemodialyse

Projectcode SB166 Projectleider dr. T. Cornelis Projecttype Ontwikkel/Implementatie/Evaluatie Project Organisatie MUMC+ - Afd. Nefrologie Toegekend bedrag € 134.400,00 Startdatum 1-07-2011 Looptijd 93 maanden Status Afgerond

Doel

Inzichtelijk maken of het behandelingsresultaat van intensieve hemodialyse in medisch opzicht verschilt vandat van reguliere (centrum)dialyse en zo ja, waarin en in welke mate.

Samenvatting

In dit onderzoek worden de effecten van verschillende dialysetechnieken op de verwijdering van lichaamseigen afvalstoffen alsook op de bloedvaten, het hart en de lichaamsbeweging vergeleken. Standaard 4-uurs hemodialyse, de meest gebruikte dialysetechniek, is een efficiënte manier om kleinere afvalstoffen te verwijderen (zoals kalium, ureum en creatinine). Met betrekking tot de verwijdering van grotere afvalstoffen, die normaal wel door de eigen nieren worden verwijderd, is standaard hemodialyse echter veel minder effectief. De rol van de ophoping van deze grotere afvalstoffen als oorzaak van lichamelijke klachten van dialysepatiënten is nog niet geheel duidelijk, maar er wordt in de medische literatuur gesuggereerd dat deze effecten kunnen hebben op het bloedvatstelsel. Verder is het zo dat bij standaard hemodialysepatiënten soms teveel vocht achterblijft tussen de dialysebehandelingen in. Dit kan verder leiden tot hoge bloeddruk en hartbelasting. De verwachting is dat intensieve dialysetechnieken, zoals dagelijkse korte hemodialyse, nachtelijke hemodialyse en nachtelijke thuishemodialyse, effectiever zijn dan de standaard 4-uurs hemodialyse voor de verwijdering van grotere lichaamseigen afvalstoffen en het controleren van de vochtbalans. Betere verwijdering van afvalstoffen en het beter in stand houden van een goede vochtbalans kan er ook toe leiden dat patiënten zich beter voelen en meer lichamelijke activiteit kunnen uitvoeren. Beide vragen zullen in het onderzoek beantwoord worden.

Conclusies

Thuishemodialyse en intensieve hemodialyse kunnen bij sommige patiënten unieke voordelen bieden. De vergelijking met de klassieke conventionele dialysepatiënten is moeilijk gezien de verschillen in leeftijd van de verschillende categorieën patiënten, alsook omwille van de verschillen in hoelang deze patiënten al dialyse-afhankelijk zijn.
Een mogelijk voordeel van intensieve hemodialyse situeert zich op het vlak van bescherming van hart en bloedvaten. In deze vergelijkende studie tussen intensieve en conventionele hemodialyse bleken de vaatwandeigenschappen van patiënten behandeld met intensieve dialyse gunstiger te zijn. Dit gold ook voor de lichamelijke activiteit. Er was echter ook een aanzienlijk verschil tussen de groepen, zowel in leeftijd als in het totale aantal jaren dat patiënten al werden gedialyseerd. Na correctie voor deze factoren waren er geen duidelijke verschillen meer tussen beide groepen, ook niet in kwaliteit van leven. Wel leken de bloedspiegels van bepaalde afvalproducten (“uremische toxines”) zich gunstiger te ontwikkelen bij intensieve hemodialyse dan bij conventionele dialyse. Wat deze studie verder leerde is dat, buiten de dialysedosis, de mate van overvulling (te veel vocht vasthouden) een belangrijk effect leek te hebben op bepaalde stoffen die gebruikt kunnen worden als indicatoren (“biomarkers”) welke gerelateerd zijn aan beschadiging van kleine bloedvaten. Dit werpt een nieuw licht op de mogelijke gevolgen van overvulling bij dialysepatiënten, naast hoge bloeddruk en belasting voor het hart.
Deze studie heeft meer inzichten opgeleverd op de effecten van dialysedosis, maar liet niet op alle gebieden het verwachte resultaat zien. Wat we hiervan echter ook leren is dat het opzetten van vergelijkende studies tussen de conventionele dialyse en intensieve dialyse uitdagend zijn, niet alleen door het duidelijke verschil in de karakteristieken van de patiënten die met deze verschillende vormen van dialyse worden behandeld- patiënten die intensief dialyseren zijn jonger en hebben minder last van andere aandoeningen (comorbiditeit), maar ook door de variatie in de intensieve dialysevormen zelf.

Trefwoorden

Soort onderzoek: klinisch, observationeel.
Onderwerp: dialyse, hemodialyse, thuishemodialyse, afvalstoffen, uremische toxines.