Terug naar het overzicht

Understanding Renal Failure: From Rare Disease to General Population

Projectcode 19OP004 Projectleider prof. dr. Joost Hoenderop Projecttype PhD Student Organisatie Radboudumc - Afd. Fysiologie Toegekend bedrag € 260.000,00 Startdatum 1-01-2020 Looptijd 48 maanden Status Afgerond

Doel

Bestuderen van de rol van FAM111A en STAT1 in Kenny-Caffey syndrome type 2 (KCS2) patiënten om nieuwe mechanismen te ontcijferen die bijdrage aan nierfalen en ion transport in de algemene populatie. Op de korte termijn zorgt het project voor verbeterde diagnostiek en behandeling van patiënten met KCS2. Ook draagt het onderzoek bij aan een beter begrip van de oorzaken van chronische nierschade. Op de lange termijn kan deze nieuwe kennis gebruikt worden voor de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen voor chronische nierschade.

Samenvatting

Ruim één op de tien Nederlanders heeft chronische nierschade, ofwel zo’n 1,7 miljoen mensen. Hoe nierschade precies ontstaat is niet bekend. Om dit te achterhalen zijn de afgelopen jaren wereldwijd grote genetische studies uitgevoerd. Deze studies hebben ons meer geleerd over genetische risicofactoren maar nog niet over de precieze oorzaken van nierfalen. Daarom is een andere aanpak belangrijk.
Zeldzame genetische nierziekten hebben vaak een hele specifieke oorzaak. Hierdoor is het makkelijker om het ontstaan van nierfalen te bestuderen dan in een grote groep patiënten waarin vele verschillende factoren een rol spelen. Toch is deze aanpak bij chronisch nierfalen nog nauwelijks toegepast.
Recent is een zeldzame vorm van nierfalen ontdekt in een groep van 8 families. Deze patiënten hebben het zogenaamde Kenny-Caffey syndroom type 2 (KCS2); naast nierfalen hebben ze een groeiachterstand en een ernstig tekort aan de mineralen calcium en magnesium. De oorzaak van dit syndroom is een fout (mutatie) in het FAM111A gen.
In dit project zal de onderzoeksgroep KCS2 patiënten onderzoeken om te begrijpen welke mechanismen een rol spelen bij het ontstaan van chronische nierschade. De verwachting is dat FAM111A een remmend effect heeft op STAT eiwitten en zo nierschade voorkomt. Als door FAM111A mutaties deze rem wegvalt ontstaat er chronische nierschade. Op basis van vooronderzoek is de hypothese dat dit mechanisme ook een rol speelt bij andere vormen van chronische nierschade.

Vraag/Doelstellingen:
Het bepalen van de rol van FAM111A en STAT in chronisch nierfalen door:
1. Verbeteren van de diagnostiek van patiënten met FAM111A mutatie.
2. Bepalen van de rol van FAM111A bij de functie van niercellen en het ontstaan van nierschade.
3. Onderzoeken of FAM111A belangrijk is in andere patiënten met chronisch nierfalen.
Remmers van STAT worden nu al klinisch gebruikt tegen kanker. Indien STAT eiwitten een rol spelen in chronisch nierfalen, zijn er dus direct medicijnen beschikbaar om nierschade te beperken.

Trefwoorden

Soort: Onderzoek met mensen, klinisch
Onderwerp: nierschade, FAM111A, STAT, KCS2