Projectcode CPI12.02 Projectleider dr. P.J. Blankestijn Projecttype Consortia Organisatie UMCU - Afd. Nefrologie & Hypertensie Toegekend bedrag € 100.000,00 Startdatum 1-12-2013 Looptijd 47 maanden Status Afgerond
Doel
Opzetten van een landelijke registratie voor de verzameling van data over de veiligheid, succesfactoren en langetermijneffecten van renale denervatie. Uiteindelijk een goed onderbouwde beoordeling van de waarde van de behandeling.
Samenvatting
Tot voor kort was bloeddrukverlagende medicatie de enige therapie voor hypertensie. Ondanks de beschikbaarheid van verschillende soorten medicatie bereikt bijna een derde van patiënten met hypertensie niet de streef bloeddrukwaarden (resistente hypertensie) en ervaren veel patiënten hinderlijke bijwerkingen. Bij patiënten met een verminderde nierfunctie is de kans op het bereiken van eindstadium nierfalen tweemaal groter als zij resistente hypertensie hebben.
Renale denervatie is een aanvullende ingreep tegen hoge bloeddruk die onvoldoende te bestrijden is met medicatie. Bij de behandeling worden de zenuwvezels van de nier, die bijdragen aan het ontstaan van hoge bloeddruk, onderbroken. Op de korte termijn leidt dit tot een verlaging van de bloeddruk, en in theorie zou eenmalige behandeling zelfs een langdurig effect hebben. In de afgelopen jaren zijn wereldwijd zijn al duizenden patiënten behandeld met renale denervatie, terwijl veel vragen rondom deze behandeling nog niet zijn beantwoord. Recent is de behandeling ook toegepast bij patiënten met een andere indicatie dan hypertensie, waaronder niergerelateerd pijnsyndroom.
Mede met subsidie van de Nierstichting zal de onderzoeksgroep een landelijke registratie opzetten voor de behandeling van patiënten met renale denervatie. De resultaten van de lopende klinische trial zullen antwoorden geven op vragen over de effecten van de behandeling op hoge bloeddruk en nierfunctie. De uitkomsten van de trial zullen bepalend zijn voor besluiten rondom de toelating van de behandeling tot het basispakket van de zorgverzekering.
Vraagstellingen:
1. Wat zijn de lange en korte termijn complicaties van behandeling met renale denervatie?
2. Welke factoren kunnen het effect van de behandeling voorspellen?
3. Wat zijn de verschillen in effect tussen verschillende denervatie katheters?
4. Wat zijn de effecten van renale denervatie op bloeddruk en op nierfunctie over de tijd, tot in ieder geval 5 jaar na de behandeling? 5
5. Hoe vaak komen hart- en vaatziekten voor in deze patiëntengroep? En wat is het effect van de bloeddrukdaling hierop? De landelijk registratie bevat informatie over 555 patiënten uit zesentwintig ziekenhuizen in Nederland.
Conclusies
De onderzoeksgroep is erin geslaagd om een landelijke registratie op te zetten voor de behandeling van patiënten met renale denervatie. In de registratiestudie rapporteerde zes procent van de patiënten complicaties tijdens of kort na de behandeling, die in het algemeen mild van aard waren. De onderzoekers concluderen hieruit dat er geen belangrijke bezwaren rondom de veiligheid van patiënten zijn. Er waren geen verschillen tussen de twee meest gebruikte katheters.
Bij verschillende patiënten met hypertensie, die geen medicijnen gebruikten, leidde renale denervatie tot een verlaging van de bloeddruk. Ook bij patiënten met resistente hypertensie, die wel medicijnen gebruikten, vonden de onderzoekers een bloeddrukverlagend effect na renale denervatie. Tot minstens drie jaar na de behandeling was er een geleidelijke afname van de bloeddruk, zelfs als patiënten een lagere dosis bloeddrukverlagende medicijnen gingen gebruiken. Echter, de meerderheid van de patiënten met een vermoeden op resistente hypertensie zou volgens de min of meer geaccepteerde richtlijnen voor renale denervatie niet in aanmerking komen voor de behandeling. Dit betekent dat uitgebreide screening van deze patiënten nodig is voordat deze groep patiënten de behandeling kan krijgen. Onderzoek naar voorspellers van de effecten van renale denervatie leverde helaas geen goed en breed inzetbare parameters op.
Onderzoek naar nierfunctie toonde in het eerste jaar na renale denervatie geen zichtbare effecten. Er was dus geen reden om aan te nemen dat de behandeling een nadelig effect heeft op nierfunctie. Vergelijking van de behandelde populatie met andere vergelijkbare onderzoekscohorten, die geen behandeling hadden gehad, suggereert dat hart- en vaatziekten in de jaren na renale denervatie minder vaak dan in vergelijkbare populaties.
Deze studie heeft belangrijke kennis over renale denervatie opgeleverd. Het veld is erg innovatief en sterk in beweging. De informatie in de opgezette registratie is ook in andere regionale en internationale onderzoeksprojecten gebruikt, en vormt een goede basis voor vervolgonderzoek.
Trefwoorden
Soort: Onderzoek met mensen; toegepast, klinisch
Onderwerp: Renale denervatie, hypertensie, registratie, nierfunctie