Perspectives for personalization of complement-directed therapy in patients with C3 glomerulopathy using in vitro assays (PERSPECTIV)

Een nieuwe behandelvorm testen voor de C3G patiënt, gericht op de onderliggende oorzaak en met zo min mogelijk nevenschade aan het complementsysteem zelf. De behandeling gebeurt met nanobodies die specifiek de binding van de schadelijke afweerstoffen blokkeren, maar de functie van het complementsysteem zelf intact houden.

C3 glomerulopathie (C3G) is een ernstige nierziekte waarbij de nierfilters beschadigd raken door fouten in een onderdeel van het afweersysteem: het complementsysteem. Dit systeem zorgt dat ziekteverwekkers die het lichaam binnendringen onschadelijk worden gemaakt. In patiënten met C3G is het complementsysteem echter overmatig actief. Hierdoor ontstaat schade aan het lichaamseigen weefsel in de nier. Patiënten, zowel kinderen als volwassenen, hebben eiwit en bloed in de urine en een verslechterde nierfunctie. Er zijn landelijk ongeveer twintig tot dertig nieuwe C3G gevallen per jaar.
Er bestaat geen efficiënte behandeling voor C3G. Afweeronderdrukkende medicatie is soms enigszins effectief, maar gaat gepaard met bijwerkingen en pakt niet de onderliggende oorzaak in het complementsysteem aan. Ruim 50% van de patiënten wordt binnen 10 jaar na diagnose afhankelijk van dialyse of transplantatie. Na niertransplantatie is de kans op terugkeer van het ziektebeeld groot.

Het complementsysteem is opgebouwd uit vele verschillende eiwitten die elkaars werking versterken of juist afremmen. Er zijn grote verschillen tussen C3G patiënten als het gaat om de oorzaak. Enkele patiënten hebben een aangeboren erfelijke fout in een van de eiwitten, verreweg de meeste patiënten maken afweerstoffen die de complementeiwitten verstoren. Beiden leiden tot een overactief complementsysteem.

Gezien bovengenoemde variatie in ziektemechanismen zal dezelfde behandeling niet bij iedereen werken. De onderzoekers willen op zoek naar een op de individuele patiëntgerichte behandeling. Er zijn medicijnen in ontwikkeling die de volledige complementactivatie stoppen (complementremmers), maar daarmee verdwijnen ook de goede eigenschappen van het complementsysteem. Voor patiënten met afweerstoffen willen de onderzoekers een nieuwe behandelvorm testen met zogeheten ‘nanobodies’ die specifiek de binding van de schadelijke afweerstoffen blokkeren, maar de functie van het complementsysteem zelf intact houden. Het doel is om met behulp van laboratoriumproeven een zo geschikt mogelijke behandeling te vinden voor de C3G patiënt, gericht op de onderliggende oorzaak en met zo min mogelijk nevenschade aan het complementsysteem zelf.

Vraag/doelstellingen
1. De patiënt-specifieke complementafwijking goed in kaart brengen, met behulp van bloedmonsters waarin zich alle (aangedane) complementeiwitten en afweerstoffen van de patiënt bevinden.
2. Op basis van de onderliggende afwijking voor de patiënt een medicatievorm, nanobodies of complementremmers, selecteren.
3. De medicatie toevoegen aan het monster van patiënten. Het complementsysteem wordt nagebootst door het kunstmatig te activeren in het lab.
4. Vervolgens onderzoeken of de medicatie de complementontregeling kan voorkomen of verminderen. Zo zal het onderzoek een perspectief bieden voor ontwikkeling van gepersonaliseerde, complementgerichte behandeling voor C3G: PERSPECTIV.

https://nierstichting.nl/wat-wij-doen/onderzoek-en-patientenhulp/1-miljoen-euro-onderzoek/op-zoek-naar-een-gerichte-behandeling-voor-zeldzame-nierziekte-c3g/

Soort: klinisch onderzoek, identificatie, complementremmers, nanobodies
Onderwerp: C3 glomerulopathie, C3G, complementsysteem, individuele patiëntgerichte behandeling