Implementatiestudie bloeddrukmeten bij kinderen met overgewicht in de Jeugdgezondheidszorg

Onderzoeken of het regelmatig meten van de bloeddruk bij kinderen met overgewicht in de Jeugdgezondheidszorg effectief is om hoge bloeddruk vroegtijdig op te sporen. Betere screening, diagnose en behandeling van hoge bloeddruk bij kinderen met overgewicht. Uiteindelijk minder nierschade en hart- en vaatziekten bij kinderen.

Volwassenen en kinderen met overgewicht hebben een verhoogd risico op hoge bloeddruk. Hoge bloeddruk is een belangrijke oorzaak van nierschade en hart- en vaatziekten. De verwachting is dat het regelmatig meten van de bloeddruk bij kinderen met overgewicht effectief is om hoge bloeddruk vroegtijdig op te sporen.

Recent heeft een groep jeugdartsen, huisartsen, kinderartsen en kindernefrologen een richtlijn voor de Jeugdgezondheidszorg ontwikkeld voor de signalering van kinderen met hoge bloeddruk en overgewicht. Om de richtlijn te kunnen implementeren is het belangrijk om te achterhalen of het meten van de bloeddruk bij kinderen met overgewicht in de Jeugdgezondheidszorg (op het consultatiebureau en bij de schoolarts) haalbaar en effectief is.

Er is nog veel onbekend over de factoren die een rol spelen bij de ontwikkeling van hoge bloeddruk in kinderen met overgewicht. Meer inzicht in deze factoren kan bijdragen aan het verbeteren van screening en behandeling. Daarnaast is bij kinderen nog weinig onderzoek gedaan naar de relatie tussen hoge bloeddruk en nierschade. Een veelbelovende stof om chronische nierschade bij kinderen aan te tonen is urine NGAL.

Vraagstellingen:
1. Wat is de prevalentie van hoge bloeddruk bij kinderen met overgewicht in de Jeugdgezondheidszorg (1000 kinderen, leeftijd tussen 5 en 17 jaar)?
2. Hebben kinderen met overgewicht en hoge bloeddruk gemeten in de Jeugdgezondheidszorg inderdaad een hoge bloeddruk, welke behandeling is ingesteld en is de bloeddruk hierna genormaliseerd (kinderen die doorverwezen zijn de kinderarts)?
3. Hebben kinderen met hoge bloeddruk door overgewicht al aanwijzingen voor (beginnende) nierschade?
4. In overleg met de betrokken beroepsgroepen (jeugdartsen, huisartsen, kinderartsen en kindernefrologen) een plan voor ketenzorg opstellen om aan kinderen met verhoogde bloeddruk bij overgewicht optimale zorg te bieden.

Voor dit onderzoek is in de Jeugdgezondheidszorg de bloeddruk gemeten bij een groot aantal kinderen met overgewicht. Slechts een klein gedeelte van deze kinderen bleek daadwerkelijk een hoge bloeddruk te hebben. Desondanks is de aanbeveling om de bloeddruk bij alle kinderen met overgewicht te meten, omdat een hoge bloeddruk een verhoogd risico geeft op de ontwikkeling van hart- en vaatziekten op latere leeftijd.

De studie heeft geen bewijs geleverd dat nierschade al aanwezig is bij kinderen met overgewicht en hoge bloeddruk. Daarom is het niet mogelijk om uitspraken te doen over het gebruik van NGAL als merkstof voor chronische nierschade bij kinderen.

Om de implementatie van het meten van de bloeddruk te bevorderen is het belangrijk dat professionals in de Jeugdgezondheidszorg voldoende kennis hebben over hoge bloeddruk bij kinderen met overgewicht. Daarnaast zijn oplossingen nodig voor het tijdgebrek dat de professionals ervaren om de metingen uit te voeren.

Door middel van een literatuuronderzoek is een veelvoud van factoren die mogelijk een rol spelen in de ontwikkeling van hoge bloeddruk in kinderen met overgewicht samengevat en besproken. De achterliggende mechanismen zijn complex en dikwijls is het moeilijk om onderscheid te maken tussen oorzaak en gevolg. Langlopende studies kunnen meer inzicht bieden.

Concluderend, de bevindingen van dit onderzoek onderstrepen het belang van een internationale richtlijn voor screenen, diagnose en behandeling van hoge bloeddruk in kinderen met overgewicht. In overleg met de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde is een richtlijn tot stand gekomen voor de diagnostiek en behandeling van hoge bloeddruk bij kinderen met overgewicht.

Soort: Onderzoek met mensen; fundamenteel/toegepast, klinisch
Onderwerp: Kinderen, hoge bloeddruk, overgewicht, obesitas