Identifying and treating psychological barriers for adopting a healthy life style among patients with chronic kidney disease

Het evalueren van de effectiviteit van een e-zorgpad om psychologische belemmeringen voor een gezonde leefstijl in kaart te brengen en te behandelen. Dit zal uiteindelijk resulteren in praktische aanbevelingen over het implementeren van een nieuw zorgpad voor de ondersteuning van patiënten met chronische nierziekte bij het overwinnen van psychologische belemmeringen voor gedragsverandering.

De diagnose chronische nierschade heeft ingrijpende gevolgen. Het naleven van een aantal leefregels is bijvoorbeeld cruciaal, zoals handhaven van een gezond gewicht, voedingsrestricties, stoppen met roken en voldoende bewegen. Veranderen van gezondheidsgedrag is echter moeilijk en in de huidige nefrologische zorg lijkt leefstijlondersteuning voor deze groep patiënten in de vroege fase van hun nieraandoening helaas onvoldoende effectief. Wat waarschijnlijk beter werkt is een aanpak die gestoeld is op gedragstheorie en waarbij aandacht is voor psychologische belemmeringen die patiënten ervaren. Het veranderen van leefstijl is namelijk niet de enige uitdaging waar patiënten met CNS voor gesteld worden. Het accepteren van een ingrijpende verandering van toekomstperspectief, het inpassen van de ziekte in het dagelijks leven, het omgaan met fysieke klachten en de implicaties voor sociaal functioneren vraagt veel van patiënten en leidt vaak tot een verminderd psychologisch welzijn. Uit eerder onderzoek blijkt dat een verminderd psychologisch welzijn niet alleen de kwaliteit van leven verlaagt, maar ook voor een groot deel bepaalt hoe patiënten met hun ziekte omgaan. Een verminderd psychologisch welzijn kan daarom gemakkelijk een belemmering vormen om een gezonde leefstijl aan te nemen en vol te houden. De hypothese van dit project is dat een gezonde leefstijl bij patiënten met chronische nierschade te bevorderen is door psychologische belemmeringen in kaart te brengen en, als ze aanwezig zijn, een psychologische behandeling voor deze belemmeringen aan te bieden. Omdat niet alle patiënten dezelfde problemen ervaren zal dit project zich richten op het maken van een profiel op maat, zodat de behandeling toegesneden kan worden op specifieke risicofactoren, problemen en behoeften van de individuele patiënt. Vraagstelling: 1. Het ontwikkelen van een online screeningsinstrument met een geautomatiseerde patiëntprofielkaart om psychologische belemmeringen voor leefstijlveranderingen in kaart te brengen. 2. Het uitvoeren van een gerandomiseerde studie om een e-zorgpad met online screening en behandeling van psychologische belemmeringen te evalueren.

Voor mensen met chronische nierschade (CNS) is het uitvoeren van zelfmanagementtaken—zoals voldoende bewegen, gezond eten en niet roken—cruciaal. Veranderen van gezondheidsgedrag is echter moeilijk. Om patiënten te helpen bij het aannemen en volhouden van een gezonde leefstijl hebben we een online E-GOAL zorgpad ontwikkeld in samenspraak met zorgverleners en patiënten. In totaal vulden 460 patiënten een beveiligde online vragenlijst in en ontvingen een Persoonlijke Profielkaart met de uitkomsten. Van de 146 patiënten die zowel problemen ervoeren met leefstijl als psychosociale belemmeringen voor het aannemen van een gezonde leefstijl deden er 121 mee in een gerandomiseerde studie waarvan er 60 in de interventiegroep de E-GOAL training ontvingen. De E-GOAL training duurde 3 maanden waarin deelnemers onder begeleiding van een psycholoog aan online modules werkten, die toegesneden waren op hun persoonlijke behoeften en situatie. Er was veel variatie in de gezondheidsdoelen die mensen kozen. De resultaten wezen uit dat deelnemers over het algemeen enthousiast over het E-GOAL zorgpad waren, bijvoorbeeld over het inzicht dat ze kregen door de profielkaart, de aandacht voor de combinatie van leefstijl en psychosociaal functioneren en de begeleiding door een E-coach. Men vond overwegend dat het E-GOAL zorgpad in de reguliere zorg zou moeten worden geïmplementeerd, liefst met een uitgebreidere screening en met verschillende verwijsmogelijkheden naar, bijvoorbeeld, de E-GOAL behandeling op basis van de uitkomsten. Het is echter niet alleen belangrijk dat patiënten tevreden zijn, maar ook dat ze daadwerkelijk voordeel hebben van de training. De resultaten zijn gemengd. Op de generieke uitkomstmaten vonden we geen of zwakke effecten. Patiënten bleken geen significant voordeel te rapporteren op het gebied van onze belangrijkste uitkomstmaat, psychologische distress en andere secondaire uitkomstmaten. We vonden in vergelijking met de controlegroep echter wel een significante verbetering op onze gepersonaliseerde vragenlijst waarbij mensen de mate van verbetering aangaven op hun eigen doelen. Dit effect was ook nog 3 maanden na de interventie zichtbaar en benadrukt het belang van gepersonaliseerde uitkomstmaten, die individueel betekenisvolle behandeldoelen en verbeteringen weergeven voor elke patiënt bij persoonsgerichte interventies voor mensen met chronische nierschade. De resultaten geven verschillende inzichten in prioriteiten en zorgbehoeften van patiënten. Bij het naleven van aanbevelingen voor zelfmanagement ervaren mensen met CNS sterk uiteenlopende belemmeringen, waarvan psychische klachten een veelvoorkomende is. Daarom zijn gepersonaliseerde interventies nodig met screening en behandeling van zowel psychische klachten als suboptimale zelfmanagement, toegesneden op de specifieke belemmeringen en behoeften van de individuele patiënt. Het E-GOAL eHealth-zorgpad is een voorbeeld van zo’n gepersonaliseerde interventie, waarin cognitieve gedragstherapie wordt gecombineerd met zelfmanagementondersteuning.

Soort: Onderzoek met mensen, toegepast, klinisch
Onderwerp: Psychologisch welzijn, leefstijl, kwaliteit van leven, screening, e-health, online therapie