Terug naar het overzicht

Crystal Clear: Dietary Prevention of Vascular Calcification in CKD

Projectcode 21OK022 Projectleider dr. Jeroen de Baaij Projecttype Kolff Organisatie Radboudumc - Afd. Fysiologie Toegekend bedrag € 375.000,00 Startdatum 1-01-2022 Looptijd 48 maanden Status Lopend

Doel

Het doel van dit project is om te onderzoeken welke voedingsstoffen helpen om vaatverkalking bij nierpatiënten te voorkomen.

Samenvatting

Hart- en vaatziekten zijn de belangrijkste doodsoorzaak van patiënten met chronische nierziekten. Zelfs in vroege stadia van chronische nierziekten hebben patiënten al een twee keer hoger risico op hart- en vaatziekten. Dit komt voor een groot deel door vaatverkalking. Het verminderen van vaatverkalking is daarom een belangrijk middel om hart- en vaatziekten te verminderen.
Vaatverkalking ontstaat als de nieren onvoldoende in staat zijn afvalstoffen als fosfaat uit het bloed te halen. Het fosfaat vormt samen met calcium kristallen en zorgt dat de bloedvaten beginnen te verkalken. Recente onderzoeken laten zien dat magnesium en vitamine K vaatverkalking kunnen voorkomen. Mogelijk zijn er nog meer voedingsstoffen die een positief effect hebben op vaatverkalking.
Als vaatverkalking eenmaal is ontstaan, is het moeilijk te behandelen. Het is daarom belangrijk om vaatverkalking te voorkomen in plaats van te genezen. Een gebalanceerd dieet kan een belangrijk middel zijn om vaatverkalking te voorkomen. Voor nierpatiënten is het belangrijk hier al vroeg mee te beginnen. Toch richten de huidige dieetrichtlijnen zich vooral op dialyse- en transplantatiepatiënten. Voor vroege stadia van chronische nierziekten bestaan geen specifieke voedingsadviezen.

Vraag/doelstellingen:
Doel 1: Welke voedingsstoffen remmen het ontstaan van calcium-fosfaat-kristallen?
De onderzoekers meten het effect van zouten, mineralen, vitamines, eiwitten op de snelheid van kristalvorming en de samenstelling van de kristallen in bloedserum.
Doel 2: Welke voedingsstoffen beschermen de cellen in de vaatwand?
Ze bepalen het effect van voedingsstoffen zoals zouten, mineralen, vitamines en eiwitten op schade aan cellen uit de vaatwand en het ontstaan van verkalking in celkweken.
Doel 3: Helpt een anti-calcificatiedieet tegen vaatverkalking in ratten met nierschade?
Op basis van de experimenten in doel 1 en 2 worden de voedingsstoffen geselecteerd die de vaten beschermen. Hiermee wordt een anti-calcificatiedieet gemaakt. Ratten met nierschade zullen op dit dieet worden gezet en de vaatverkalking zal worden gemeten.
Doel 4: Welke voedingspatronen zorgen voor minder vaatverkalking in mensen met nierschade?
In gezonde personen en mensen met beginnende nierschade wordt bepaald of voedingsstoffen zorgen voor minder vaatverkalking. Hiervoor wordt gebruikgemaakt van bestaande data en bloedmonsters uit het LifeLines cohort.

De gezamenlijke resultaten van deze studies zullen bijdragen aan de ontwikkeling van voedingsadviezen voor patiënten met chronische nierziekten. Door vaatverkalking zo vroeg mogelijk te voorkomen, kan het aantal patiënten dat hart- en vaatziekten ontwikkelt omlaag gebracht worden.

Trefwoorden

identificatie, validatie in modelsystemen, dieronderzoek, menselijk materiaal, hart- en vaatziekten, chronische nierziekten, vaatverkalking, fosfaat, calcium, calcium-fosfaat-kristallen, magnesium, vitamine K, dieet