Connecting the salty dots: salt-sensitive hypertension in polycystic kidney disease.

Inzicht in de rol van zout inname op vaatstijfheid bij patiënten met cystenieren en het behandelen hiervan met het medicijn amiloride

Junior Postdoc Grant

Cystenieren (ADPKD) is de meest voorkomende erfelijk nierziekte. Bij deze ziekte ontstaan in de nieren met vocht gevulde blazen (cysten). Met de leeftijd nemen het aantal cysten en de grootte hiervan toe. Ze verdringen het gezonde nierweefsel waardoor de nierfunctie langzaam achteruit gaat (ook wel progressie genoemd). Dit leidt op latere leeftijd vaak tot nierfalen. Dat betekent dat dialyse of niertransplantatie nodig is om in leven te blijven. Cystenieren is niet te genezen. Behandeling richt zich op het remmen van de nierschade. Hypertensie (hoge bloeddruk) op jonge leeftijd is een voorspeller van snel groeiende cysten en verslechtering van de nierfunctie. Recent onderzoek laat zien dat 31% van de 12-jarige kinderen met cystenieren al een te hoge bloeddruk hebben. Het is dus een groter probleem dan men voorheen dacht. Er is meer inzicht in de oorzaak van vroegtijdige hoge bloeddruk nodig om tijdig te starten met een goede behandeling.
Men denkt dat vaatstijfheid en toegenomen zoutopslag in het lichaam voorafgaan aan hypertensie bij patiënten met cystenieren. Polycystines, de eiwitten die veranderd zijn bij ADPKD, komen in alle lichaamscellen voor, waaronder vaatcellen, en hebben een belangrijke functie in vaatstijfheid. Recent onderzoek laat ook zien dat een dieet met een hoge hoeveelheid zout bij gezonde mensen bijdraagt aan vaatstijfheid en zorgt voor meer zoutopslag in de huid. Dit komt doordat zout de vaten stijf maakt door het aanzetten (activatie) van zoutkanalen in de vaten. In de westerse samenleving neemt de zoutconsumptie toe. Dit zou kunnen verklaren waarom patiënten met cystenieren vroegtijdig stijve vaten hebben. De bijdrage van een hoog-zout dieet bij patiënten met cystenieren is nooit goed onderzocht.
In dit onderzoek wordt in een diermodel gekeken naar vaatstijfheid en zoutopslag in de huid. Hiervoor worden de dieren blootgesteld aan een hoog-zout dieet met of zonder het medicijn amiloride (een blokker van het zoutkanaal). Daarnaast wordt het effect van een laag- en hoog-zout dieet gedurende 5 weken in patiënten bekeken. Ook hier worden vaatstijfheid, bloeddruk en zoutopslag in de huid en spieren gemeten.

Vraag/Doelstellingen:
1. Spelen vaten een belangrijke rol bij het vroeg ontstaan van zoutgevoelige hypertensie bij cystenieren en kan amiloride dit effect tegen gaan?
2. Treedt nierfunctie verslechtering in een diermodel van cystenieren sneller op bij een hoog-zout dieet?
3. Heeft een hoog-zout dieet invloed op vaatstijfheid en kan amiloride deze vaatstijfheid tegen gaan bij patiënten met cystenieren met een goede nierfunctie.

Soort: fundamenteel onderzoek, dier
Onderwerp: cystenieren, hypertensie, vaatstijfheid, zout, dieet, amiloride