Zwangerschap en dialyse

Een zwangerschap komt maar heel weinig voor bij vrouwen die dialyseren. Daarom is er ook weinig over bekend. Dit geldt zeker voor zwangerschap bij peritoneale dialyse. Er zijn iets meer gegevens over zwangerschap bij hemodialyse.

In ieder geval is duidelijk dat zwangerschap en dialyse een lastige combinatie is. Er zijn ernstige risico’s, zowel voor moeder als kind. Daarom is het algemene advies om de zwangerschap uit te stellen totdat je getransplanteerd bent. Want na een niertransplantatie verloopt een zwangerschap vaak veel beter.

Natuurlijk kan niet iedereen dit advies opvolgen. Sommige vrouwen komen niet in aanmerking voor een niertransplantatie. En sommige vrouwen willen of kunnen niet langer wachten met zwanger worden, bijvoorbeeld omdat zij te oud zullen zijn om nog zwanger te kunnen worden.

Uit enkele erg kleine studies bij intensieve hemodialyse blijkt dat een succesvolle zwangerschap mogelijk is.

Wil je graag zwanger worden terwijl je dialyseert? Bespreek je kinderwens met de nefroloog en gynaecoloog, nog voordat je zwanger probeert te worden. Je krijgt dan van het begin af aan goede begeleiding. Ook kan je vooraf horen wat de risico’s en verwachtingen zijn voor de zwangerschapsuitkomst.

Er is vrijwel niets bekend over zwangerschap en peritoneale dialyse (buikspoeling). Daarom zal de nefroloog je aanraden om over te stappen op hemodialyse. Nog beter is het om de zwangerschap uit te stellen tot na een niertransplantatie. Maar dat is niet altijd mogelijk.

Wil je geen hemodialyse? Zeg dit dan tegen de arts. Overstappen gebeurt alleen als je dat zelf wilt. Het is belangrijk dat je achter de behandeling staat.

Doe je hemodialyse? Dan krijg je het advies om vaker en langer te dialyseren tijdens de zwangerschap. De redenen hiervoor zijn:

• minder afvalstoffen in je bloed
• de hoeveelheid water en zouten in je bloed blijft redelijk stabiel
• de bloeddruk is stabieler en dit is beter voor de doorstroming van de placenta. Onderzoek laat zien dat de placenta en baby zich dan beter ontwikkelen

Dialyseer het liefst meer dan 30 uur per week. Dit betekent dat je 6 keer per week een lange dialysebehandeling krijgt. Misschien is zo'n intensieve dialyse niet mogelijk in het dialysecentrum. Bijvoorbeeld omdat het centrum al vol zit. Dan kun je overstappen naar een ander dialysecentrum.

Je kunt overwegen om ‘s nachts te gaan dialyseren, in het dialysecentrum of thuis. De dialyse heeft dan minder invloed op je dagelijks leven. Vraag bij het dialysecentrum of nachtdialyse of thuisdialyse mogelijk is.

Je arts bekijkt ook of het nodig is om je medicijnen aan te passen. Sommige medicijnen kun je beter niet gebruiken tijdens de zwangerschap. Dit geldt bijvoorbeeld voor sommige middelen tegen hoge bloeddruk. Je kunt dan tijdelijk andere medicijnen gaan gebruiken. Vaak start je hier al mee voor de zwangerschap.

Na de bevalling kijkt de arts opnieuw naar de medicijnen. Sommige medicijnen kun je beter niet gebruiken als je borstvoeding geeft.

De arts en diëtist kijken naar je dieet. Een dieet is altijd op maat. De diëtist bespreekt daarom welke dieetadviezen in jouw situatie gelden. Tijdens de zwangerschap moet het dieet vaak aangepast worden, omdat je vaker dialyseert. In het algemeen geldt:

• Je hebt extra eiwit nodig. Het advies is om dagelijks 1,5 tot 1,8 gram eiwit per kilogram gezond lichaamsgewicht te eten. Omdat je gewicht toeneemt in de zwangerschap, heb je steeds meer eiwit nodig. Maar je kunt niet onbeperkt eiwit eten. Er mag niet te veel van de afvalstof ureum in je bloed komen.
• Blijf op het zout in je voeding letten: niet meer dan 6 gram per dag.
• Houd je aan je vochtbeperking.
• Op sommige andere voedingsstoffen hoef je meestal niet te letten tijdens de zwangerschap. Als je bijvoorbeeld een fosfaatbeperkt dieet hebt, kun je daar tijdelijk mee stoppen. Omdat je vaker gaat dialyseren, wordt er meer fosfaat uit het bloed gespoeld.

Bij dialyse is er een extra groot risico dat het kindje (veel) te vroeg geboren wordt, niet gezond is of zelfs overlijdt vóór de geboorte. Daarom wordt goed in de gaten gehouden hoe het kindje zich ontwikkelt. Je krijgt hiervoor extra controles. De arts bespreekt met je welke onderzoeken er gedaan worden.