Selecteer de tekst die je wilt vertalen en kies 'Vertalen'. Kies vervolgens de gewenste taal. Je kunt de vertaalde tekst beluisteren of lezen.

Dialyse

Laatste update, 12 juni 2025

Dialyse is een behandeling bij nierfalen. De eigen nieren werken dan bijna niet meer. Met de dialysebehandeling worden afvalstoffen uit het bloed gefilterd.

In het kort

  • Dialyse is een behandeling voor mensen met nierfalen.
  • Dialyse verwijdert afvalstoffen uit het bloed.
  • Er bestaan 2 soorten dialyse: hemodialyse (ook wel bloeddialyse) peritoneale dialyse (ook wel buikspoeling)
  • Hemodialyse (ook wel bloeddialyse)
  • Peritoneale dialyse (ook wel buikspoeling)
  • Dialyse is alleen nodig als de nieren bijna niet meer werken.

Er zijn 2 vormen van dialyse:

hemodialyse (HD)

Bij hemodialyse filtert een kunstnier het bloed buiten je lichaam. Dit heet ook wel bloeddialyse. Je ligt dan een paar uur aan een machine. Meestal in een ziekenhuis, overdag of 's nachts. Maar je kunt hemodialyse ook thuis doen.

peritoneale dialyse (PD)

Bij peritoneale dialyse (PD) werkt je buikvlies als een filter. Dit heet ook wel buikspoeling of buikdialyse. Peritoneale dialyse doe je thuis.

Wanneer heb je dialyse nodig?

Als je nieren voor ongeveer 20% werken, bespreekt je arts met jou de mogelijkheden. Dat gebeurt op de nierfalenpoli. Dialyse start meestal als de nieren nog ongeveer 10 tot 15% werken. Maar dat verschilt per persoon. Het moment dat dialyse moet starten hangt af van:

  • jouw medische situatie
  • jouw klachten
  • jouw persoonlijke mogelijkheden en wensen

Hoe goed werkt dialyse?

Dialyse zuivert het bloed minder goed dan gezonde nieren. De behandeling bereikt meestal ongeveer 5 tot 15% van de werking van gezonde nieren. Dat is afhankelijk van hoe vaak je dialyseert en of je zelf nog plast. Daarom kun je klachten van voor de dialyse blijven houden. Ook de dialyse zelf kan klachten geven.

Welke dialysevorm werkt voor mij het beste?

Dit hangt af van jouw medische situatie, jouw wensen en mogelijkheden. Op nieren.nl vind je uitgebreide informatie over peritoneale dialyse en hemodialyse, en de voor- en nadelen van beide vormen van dialyse.

Meestal mag je zelf kiezen. Maar soms is dat niet mogelijk. Er kunnen medische redenen zijn waarom bij jou alleen peritoneale dialyse of alleen hemodialyse mogelijk is. Je beslist hierover samen met je arts.

Moeten alle nierpatiënten dialyseren?

Het is niet voor alle nierpatiënten nodig om te dialyseren. Van alle mensen met nierschade krijgt een klein deel nierfalen. Hoeveel procent precies, is niet bekend. In 2022 kregen in Nederland ongeveer 6.200 mensen een vorm van dialyse.

Vraag je arts hoe groot de kans is dat jij met nierfalen te maken krijgt.

Onze deskundigen dragen bij aan betrouwbare informatie.

Alferso Abrahams, internist-nefroloog

Anita van Eck van der Sluijs, internist-nefroloog

Inge Oudman, nefroloog in opleiding

Sanne Vonk MSc, arts-onderzoeker

Waarom werken we samen met deskundigen?