Bijna alle kennis over nierschade en nierfalen is ontdekt tijdens wetenschappelijk onderzoek. Ook behandelingen met medicijnen, dialyse en niertransplantatie, zijn mogelijk dankzij wetenschappelijk onderzoek. Verder weten we dankzij onderzoek welke zaken het risico op nierschade vergroten. Deze ontdekkingen heten 'wetenschappelijke doorbraken', omdat ze de zorg voor mensen met nierproblemen enorm hebben verbeterd.
Wetenschappelijk onderzoek naar behandelingen en nierziekten
Laatste update, 8 juli 2025In Nederland gebeurt veel onderzoek naar nieuwe behandelingen, naar nierziekten en nierschade. Onderzoek draagt bij aan betere zorg voor nierpatiënten. En helpt mensen beter om te gaan met hun nierproblemen.
Nieronderzoek: betere zorg en beter leven
Wetenschappers doen onderzoek om verschillende doelen te bereiken. Ze willen:
- meer leren over de werking van de nieren en hoe nierziekten ontstaan,
- nieuwe behandelingen of medicijnen vinden,
- betere manieren vinden om nierschade te voorkomen of eerder op te sporen,
- het leven met nierproblemen gemakkelijker maken.
Onderzoek naar de werking van de nieren, naar behandelingen en opsporing van nierschade, heet medisch-wetenschappelijk onderzoek.
Onderzoek dat kijkt naar het leven met nierproblemen, heet sociaal-wetenschappelijk onderzoek. Dit soort onderzoek gaat bijvoorbeeld na, hoe je het best kunt omgaan met vermoeidheid. Welke ondersteuning nodig is bij dialyse thuis. Of wat mensen met nierproblemen nodig hebben, om de gevolgen van de nierproblemen bespreekbaar te maken met hun naasten.
Medisch wetenschappelijk onderzoek leidt tot betere zorg. Sociaal-wetenschappelijk onderzoek leidt tot betere praktische of sociale ondersteuning vanuit de zorg of bijvoorbeeld nieuwe (gezondheids)apps.
Elk onderzoek geeft inzicht
Wetenschappelijk onderzoek kost veel geld en duurt lang. Een onderzoek duurt vaak meerdere jaren.
Niet elk onderzoek levert een doorbraak op. Sommige resultaten zijn niet direct bruikbaar. Andere resultaten zijn anders dan gehoopt. Maar alle resultaten leveren waardevolle kennis op. En al die nieuwe inzichten samen, maken vooruitgang mogelijk.
Lees meer over de toelating van medicijnen tot de Nederlandse markt.
Wie doet onderzoek en wie betaalt?
Veel onderzoek vindt plaats in academische ziekenhuizen (UMC's). De Nierstichting betaalt ongeveer de helft van het nieronderzoek in Nederland. Nierpatiënten praten daarover mee.
wie voert nieronderzoek uit?
Veel onderzoek naar chronische nierschade en nierziekten gebeurt in een universitair medisch centrum (UMC), ook wel academisch ziekenhuis genoemd. Dat is een ziekenhuis bij een universiteit. De onderzoeken vinden vaak plaats op de afdeling nefrologie (nierziekten), maar ook op andere afdelingen. Zoals de afdeling genetica (erfelijkheid) of pathologie (ziekteleer).
Ook in andere, kleinere ziekenhuizen vindt onderzoek plaats, en bij bedrijven, zoals fabrikanten van geneesmiddelen.
Wetenschappers uit verschillende vakgebieden kunnen bij een onderzoek betrokken zijn. Bijvoorbeeld: nefrologen, chirurgen, pathologen, biologen, genetici, epidemiologen, psychologen, verpleegkundigen en diëtisten.
wie betaalt onderzoek naar nierziekten en behandelingen?
De Nierstichting betaalt ongeveer de helft van al het wetenschappelijk onderzoek naar nierproblemen in Nederland. Andere organisaties betalen de andere helft van het onderzoek. Bijvoorbeeld ZonMw (een organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie), het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, de Europese Unie, bedrijven, andere goede doelen of een universiteit of UMC zelf.
Wetenschappelijke raad en nierpatiënten
Als wetenschappers bij de Nierstichting een aanvraag indienen in voor subsidie, bepaalt de Wetenschappelijke Raad van de Nierstichting vervolgens wie er subsidie krijgt. Dat kan 1 onderzoeker zijn of een groep samenwerkende wetenschappers (consortium). In deze Raad zitten wetenschappers uit verschillende vakgebieden.
Bij de bijeenkomsten van de Raad zijn ook nierpatiënten aanwezig: zogeheten patiënt-beoordelaars. Dit zijn vrijwilligers van de Nierpatiënten Vereniging Nederland. Zij beoordelen aanvragen op zaken die belangrijk zijn voor patiënten. Bijvoorbeeld: is de begeleiding van patiënten goed geregeld? Is een onderzoek handig ingericht voor patiënten?
Meedoen als proefpersoon of meedenken over onderzoek
Wetenschappers voeren het nieronderzoek dus uit. Maar dat kan alleen met de inbreng van nierpatiënten, hun naasten en nierdonoren.
Je kunt op verschillende manieren meewerken aan wetenschappelijk onderzoek: je kunt meedoen als proefpersoon en je kunt meedenken over onderzoek.
Wil je meehelpen met onderzoek? Lees hier hoe dat kan.
Onze deskundigen dragen bij aan betrouwbare informatie.
Jan van Busschbach, medisch psycholoog, hoogleraar Medische Psychologie
Friedo Dekker, epidemioloog, hoogleraar Klinische epidemiologie
Marlies Reinders, internist-nefroloog, hoogleraar Interne geneeskunde
NVN Patiënt-beoordelaars,