Selecteer de tekst die je wilt vertalen en kies 'Vertalen'. Kies vervolgens de gewenste taal. Je kunt de vertaalde tekst beluisteren of lezen.

Alternatieve geneeswijzen

Laatste update, 12 juni 2025

Maak je gebruik van alternatieve geneeswijzen? Vertel dit altijd aan de arts. Een alternatieve behandeling kan invloed hebben op de gewone behandeling, bijvoorbeeld op de werking van de medicijnen.

In het kort

  • Een alternatieve behandeling is een behandeling waar geen wetenschappelijk bewijs voor is.
  • Wil je gebruikmaken van een alternatieve behandeling? Praat erover met je arts.
  • Je arts gaat na of de alternatieve behandeling veilig is. Sommige alternatieve behandelingen verstoren de gewone behandeling.
  • Een alternatieve behandeling is meestal een aanvulling op de gewone behandeling. Daarom heet het ook wel complementaire zorg. Complementair betekent aanvullend.
  • In sommige ziekenhuizen kun je ook complementaire zorg krijgen. Meestal wordt die dan gegeven door een verpleegkundige.

Wat is een alternatieve behandeling?

Een behandeling heet alternatief als er geen wetenschappelijk bewijs is dat de behandeling werkt. Er zijn veel verschillende alternatieve geneeswijzen. Bijvoorbeeld acupunctuur, homeopathie, haptonomie en kruidengeneeskunde.

In de praktijk blijkt dat er behoefte is aan alternatieve behandelingen en alternative geneeswijzen. Mensen die hiervan gebruikmaken, geven aan dat ze er baat bij hebben. Ook als daar geen bewijs voor is gevonden. Daardoor bestaat er veel discussie over alternatieve behandelingen.

Vertel over je alternatieve behandeling

Je bepaalt zelf of je gebruik wilt maken van een alternatieve behandeling. Zo ja, dan is het verstandig om dit te bespreken met je arts.

Een alternatieve behandeling of alternatief middel kan namelijk bijwerkingen hebben. En sommige alternatieve behandelingen veranderen de werking van de gewone behandeling. Kruiden kunnen bijvoorbeeld de werking van medicijnen verstoren. Je arts weet of de alternatieve behandeling veilig is te combineren met je gewone behandeling.

Voorzorgsmaatregelen bij een alternatieve behandeling

Wil je gebruikmaken van een alternatieve behandeling? Let dan op het volgende.

  • Raadpleeg alleen alternatieve behandelaars die zijn aangesloten bij een erkende beroepsvereniging. Vraag ernaar bij de behandelaar.
  • Elke zorgverzekeraar heeft een lijst met door de verzekeraar erkende beroepsverenigingen. Vraag ernaar bij je zorgverzekeraar.
  • Vertel de alternatieve behandelaar dat je chronische nierschade of nierfalen hebt.
  • Bespreek met de alternatieve behandelaar de mogelijke bijwerkingen van de alternatieve behandeling.
  • Maak alleen gebruik van alternatieve geneeswijzen als aanvulling op gewone medische zorg, en niet in plaats daarvan. Wil de alternatieve genezer dat je stopt met de gewone behandeling? Verbreek dan het contact.

Aanvullende of complementaire zorg

De meeste mensen gebruiken een alternatieve behandeling als aanvulling op de gewone zorg, niet als vervanging van de gewone behandeling. Daarom heten alternatieve geneeswijzen ook wel complementaire geneeswijzen. Complementair betekent aanvullend.

Complementaire zorg in het ziekenhuis

In de zorg is steeds meer belangstelling voor aanvullende behandelingen. Zorgverleners merken dat patiënten zich er prettiger door voelen. Patiënten hebben bijvoorbeeld minder last van pijn, vermoeidheid, somberheid, angst of slaapproblemen. Ook zorgen de behandelingen voor meer ontspanning.

Daarom bieden ziekenhuizen steeds vaker aanvullende zorg aan, zoals hand- of voetmassage, ontspanningsoefeningen, aromatherapie, therapeutic touch of de mogelijkheid om naar muziek te luisteren tijdens een behandeling of onderzoek.

Complementaire zorg wordt in het ziekenhuis meestal gegeven door verpleegkundigen. Zij geven alleen aanvullende zorg waarvan zeker is dat die veilig is. Voor sommige vormen van complementaire zorg is nu ook wetenschappelijk bewijs dat ze bepaalde klachten verminderen. Dat geldt bijvoorbeeld voor mindfulness en hypnotherapie.

Vergoeding van een alternatieve behandeling

Alternatieve geneeswijzen zitten niet in het basispakket. Veel zorgverzekeraars bieden een aanvullende verzekering voor alternatieve geneeswijzen en alternatieve geneesmiddelen aan. Vraag bij je zorgverzekeraar naar de mogelijkheden.

Onze deskundigen dragen bij aan betrouwbare informatie.

Diana van Duijvenbode, verpleegkundig teamleider dialyse

Anita van Eck van der Sluijs, internist-nefroloog

Richtlijn Ontwikkelaars,

Waarom werken we samen met deskundigen?