Blijvende aandacht nodig voor registratie bewuste donorkeuze

Met de nieuwe Donorwet staat sinds de zomer van 2021 elke Nederlander van 18 jaar en ouder in het Donorregister. Als je geen keuze doorgeeft, sta je in het Donorregister geregistreerd als 'geen bezwaar tegen orgaandonatie'. Dat betekent dat de organen en weefsels na overlijden naar een patiënt kunnen gaan. Maar weet iedereen wat de gevolgen van ‘geen bezwaar’ zijn?

Onderzoeksbureau Motivaction onderzocht dit in opdracht van het ministerie van VWS. Belangrijke constatering is dat 42 procent van de mensen die met ‘geen bezwaar’ staat geregistreerd hier bewust voor hebben gekozen of aangeven dat die keuze goed bij ze past. Zij weten dat hun organen na overlijden naar een patiënt kunnen gaan. Bij 28 procent van de mensen past na doorvragen de keuze voor ‘geen bezwaar’ niet bij hun wensen en 30 procent van deze mensen twijfelt nog over de ‘geen bezwaar’-registratie.

Rol nabestaanden
Opvallend is dat een derde van de onderzochte mensen denkt dat de naasten bij ‘geen bezwaar’ mogen beslissen wat er na hun plotselinge overlijden gebeurt. Zij denken daarom ten onrechte dat het niet nodig was een keuze door te geven. Informatie over de daadwerkelijke rol van de familie bij ‘geen bezwaar’ zet vrijwel iedereen aan het denken. Men geeft aan dat zij de eigen familie niet willen belasten met de op dat moment emotionele keuze of met het zoeken naar argumenten om de orgaandonatie eventueel tegen te houden.

Tom Oostrom (directeur Nierstichting): “Dit onderzoek bewijst voor ons het belang dat mensen die twijfelen over hun ‘geen bezwaar’-registratie of deze niet passend vinden een bewuste donorkeuze maken. En deze keuze met familie en vrienden bespreken. Wij zullen dit ook blijven uitdragen.”

Sinds de invoering van de Donorwet is het aantal mensen dat toestemming geeft voor orgaandonatie flink gestegen. Stonden een jaar geleden nog 3,8 miljoen mensen in het Donorregister geregistreerd als donor nu is dat aantal gegroeid naar 8,1 miljoen: 4,8 miljoen heeft ‘ja’ geregistreerd en 3,3 miljoen ‘geen bezwaar’, hetgeen betekent dat na hun overlijden hun organen naar een patiënt op de wachtlijst kunnen gaan. Verder leggen bijna 1,5 miljoen mensen de uiteindelijke donorkeuze bij nabestaanden (bron: Donorregister). Tom Oostrom: “Voor mensen op de wachtlijst voor een donororgaan is deze forse stijging van het aantal mogelijke orgaandonoren goed nieuws, want de kans dat zij op tijd een donororgaan krijgen wordt hierdoor groter.”

Bekijk de onderzoeksresultaten op de website van de Rijksoverheid.