Groot onderzoek naar nierpatiënten met corona

Omdat er nog zo weinig bekend is over COVID-19, besloten de universitaire ziekenhuizen in Groningen, Nijmegen en Amsterdam structureel data te verzamelen. In maart startten zij met de opzet van een databank die inmiddels gegevens uit heel Europa bevat. Hoogleraar interne geneeskunde in het UMC Groningen, Ron Gansevoort, is projectleider van het onderzoek: “ Wat we in die aller drukste periode zagen gebeuren was dat met name dialysepatiënten niet op de intensive care werden opgenomen. Het leek erop dat artsen dachten dat ze dat niet zouden overleven. Maar het is belangrijk om dit soort afwegingen te maken op basis van feiten in plaats van vooroordelen. En dat er een algemeen, onderbouwd beleid komt, en dat niet iedereen voor zich bepaalt welke patiënt wel en welke niet opgenomen wordt op de intensive care. Door structureel gegevens te verzamelen kun je op een gegeven moment dit soort zaken onderzoeken en nagaan bij welke dialysepatiënten met een corona-infectie dit een realistische optie is. Uiteindelijk is het doel dat artsen betere aanknopingspunten voor de behandeling van deze specifieke groep patiënten krijgen.”

Eerste resultaten
De onderzoekers startten met het project op het moment dat er nog geen financiering was. Haast was immers geboden. Het onderzoek vindt plaats in Europees verband. Op die manier kunnen grotere aantallen patiënten bereikt worden en sneller wetenschappelijk betrouwbare uitspraken worden gedaan. Het idee is ontstaan in Nederland, maar inmiddels hebben al 200 verschillende artsen in 28 landen meegewerkt. De eerste resultaten laten zien dat de sterfte door COVID-19 onder dialyse- en transplantatie patiënten hoog is, zelfs hoger dan voor de bekende hoog risico patiënten, zoals patiënten met hartfalen of longziekten. Opmerkelijk is bovendien dat in dialyse en niertransplantatie patiënten de gewone risicofactoren voor overlijden er niet toe doen. Bij nierpatiënten maakt het niet uit of je man bent, of diabetes, hoge bloeddruk of hart- en vaatziekten hebt. Die factoren moeten dus niet meegenomen worden om iemand wel of niet op een IC op te laten nemen.

Trots
Katja van Geffen is manager Zorg & Innovatie bij de Nierstichting: “Het onderzoek is zeer relevant en daardoor van grote waarde. Het is belangrijk dat de impact van corona in Europees verband wordt onderzocht, maar we zijn er natuurlijk trots op dat Nederland een voortrekkersrol heeft. Omdat dit onderzoek niet was begroot, gaan we hiervoor extra fondsen werven. Specifiek om dit onderzoek mogelijk te maken. Dat doen we niet vaak, dus dat is voor ons ook bijzonder.”

Over ERACODA
ERACODA (de European Renal Association COVID-19 Database) is een samenwerking tussen het UMC Groningen, Radboudumc Nijmegen, Amsterdam UMC en Nefrovisie. In dit Europese project worden gedetailleerde gegevens verzameld van mensen met een nierfunctievervangende behandeling (dialyse of transplantatie) die corona kregen. Er wordt informatie verzameld over veel verschillende patiëntkenmerken (zoals leeftijd, geslacht, soort nierziekte en medicatiegebruik), net als over COVID-19-kenmerken (symptomen als bloeddruk en temperatuur, en laboratoriumresultaten). Aan elke patiënt wordt ook een score gegeven voor hoe fit of kwetsbaar iemand is. Deze score kan invloed hebben op de kans om opgenomen te worden in het ziekenhuis of op de intensive care. Tot slot onderzoekt ERACODA de impact van de huidige epidemie op de kwaliteit van leven van patiënten. Het onderzoek wordt financieel ondersteund door de Nierstichting, de Europese beroepsvereniging voor nierspecialisten (ERA-EDTA) en verschillende medische bedrijven.