Selecteer de tekst die je wilt vertalen en kies 'Vertalen'. Kies vervolgens de gewenste taal. Je kunt de vertaalde tekst beluisteren of lezen.

Als werken niet meer lukt door nierziekte

Laatste update, 12 juni 2025

Heb je zoveel last van je nierziekte dat het werken te zwaar wordt? Dan kun je je geheel of gedeeltelijk ziekmelden. Kijk samen met de werkgever en de bedrijfsarts of het mogelijk is om weer aan het werk te gaan.

In het kort

  • Wordt het werk te zwaar voor je? Dan kun je je ziekmelden.
  • Je kunt je helemaal ziekmelden, maar ook gedeeltelijk.
  • Met de bedrijfsarts en de werkgever bekijk je wat je nodig hebt om weer te kunnen werken.
  • Lukt het niet om weer te gaan werken? De werkgever betaalt je loon door, voor maximaal 2 jaar. Na 2 jaar mag de werkgever jou ontslaan.
  • Misschien heb je recht op een WIA-uitkering. Het UWV beoordeelt dit.

Je kunt je volledig of gedeeltelijk ziekmelden. Dus: voor alle uren dat je werkt, maar ook voor een aantal uren, een dag of enkele dagdelen per week. Je hebt dan tijdelijk een kortere werkweek. Misschien heb je daar wel genoeg energie voor. Overleg met de bedrijfsarts wat in jouw situatie het verstandigst is.

Wat kan de bedrijfsarts voor mij doen?

Heb je je ziekgemeld? Na een aantal weken neemt de bedrijfsarts contact met je op. Samen bespreek je of je weer aan het werk kunt gaan, en wat daarvoor nodig is. Denk vast na over wat jij nodig hebt.

Je kunt ook zelf contact opnemen met de bedrijfsarts. Dat kan al eerder. Bijvoorbeeld als je merkt dat werken lastiger gaat. Of als je merkt dat je naast je werk privé bijna niets kunt doen. De bedrijfsarts weet wat jouw werk inhoudt. Samen bespreken jullie hoe je aan het werk kunt blijven. Misschien kan je werk aangepast worden.

Leg uit wat een nierziekte inhoudt

Een bedrijfsarts is algemeen opgeleid. Ga er niet vanuit dat de bedrijfsarts alles weet over nierschade en de gevolgen voor jouw werk en je privéleven. Leg dit zo goed mogelijk uit. Als de bedrijfsarts goed geïnformeerd is, kan hij of zij jouw situatie beter beoordelen.

Je kunt ook je nefroloog erbij betrekken. Die kan de bedrijfsarts informeren over jouw ziekte, bijvoorbeeld met een brief. De bedrijfsarts kan zelf ook informatie opvragen bij jouw nefroloog. Dat mag alleen als jij daar schriftelijk toestemming voor geeft.

Alles wat jij met de bedrijfsarts bespreekt is vertrouwelijk. Hij of zij heeft een medisch beroepsgeheim. De bedrijfsarts mag informatie over jouw gezondheid niet doorgeven aan de werkgever. Je kunt dus open zijn over jouw klachten, en vertellen wat jouw wensen zijn voor je werk.

beoordeling en advies aan de werkgever

De bedrijfsarts geeft de werkgever een advies, over hoe jij jouw werk kunt blijven doen of over hoe je weer aan het werk kunt gaan.

Inzetbaarheidsprofiel

Als je langdurig ziek bent, maakt de bedrijfsarts eerst een probleemanalyse. Hij of zij onderzoekt wat jouw mogelijkheden en beperkingen zijn. Veel bedrijfsartsen gebruiken hiervoor een inzetbaarheidsprofiel. Dit is een methode om te beoordelen wat je wel en niet kunt.

Het inzetbaarheidsprofiel wordt ook wel de Functionele Mogelijkheden Lijst (FML) genoemd. De termen worden vaak door elkaar gebruikt, maar zijn niet helemaal hetzelfde. 

Verzekeringsgeneeskundig Protocol Nierschade

Je kunt de bedrijfsarts ook wijzen op het Verzekeringsgeneeskundig Protocol Nierschade. Dit protocol is eigenlijk bedoeld voor verzekeringsartsen, maar het kan de bedrijfsarts helpen om jouw situatie te beoordelen. Er staat veel informatie in over de gevolgen van chronische nierschade.

second opinion van een bedrijfsarts

Ben je het niet eens met het advies van de bedrijfsarts? Dan mag je een second opinion aanvragen bij een andere bedrijfsarts (buiten je eigen arbodienst). Second opinion is Engels voor tweede mening. De kosten van een second opinion worden betaald door de werkgever.

Lees meer over een second opinion van een bedrijfsarts >

Na je ziekmelding

De eerste 2 jaar na je ziekmelding blijf je in dienst bij je werkgever. Je krijgt ook loon. De werkgever is verplicht om minstens 70% van je loon door te betalen. Hoeveel je precies krijgt, hangt af van de afspraken die in je CAO of arbeidscontract staan.

De periode van 2 jaar gaat in na je eerste ziektedag. Het maakt niet uit of je je volledig of gedeeltelijk ziekmeldt. Vanaf dat moment krijg je te maken met de Wet verbetering poortwachter. Je hebt dan bepaalde verplichtingen. De werkgever ook. Het doel is om jou weer aan het werk te krijgen.

Ben je weer volledig aan het werk, maar val je na een periode van 4 weken opnieuw uit? Dan gaat de termijn van twee jaar opnieuw in.

Neem geen ontslag bij nieraandoening!

Neem nooit zelf ontslag vanwege je ziekte. Sommige werkgevers proberen dit af te dwingen, maar je hoeft hier niet in mee te gaan.

Ga ook niet akkoord met een aanpassing van je arbeidscontract, bijvoorbeeld een contract voor minder uren. Het is mogelijk dat je dan bepaalde rechten verliest. Bijvoorbeeld het recht op een Ziektewet-, WW- of WIA-uitkering, of recht op andere sociale voorzieningen.

Geen werkgever meer?

Heb je een tijdelijk contract, en ben je ziek op het moment dat het contract afloopt? Dan treedt het UWV op als werkgever. Het UWV neemt de verplichting om het loon door te betalen over van de werkgever. Het UWV is ook verantwoordelijk voor de re-integratie.

Re-integratie met nieraandoening

De terugkeer naar werk heet re-integratie. Hiervoor heb je eerst contact met de bedrijfsarts. Je werkgever en jij moeten zo goed mogelijk samenwerken bij re-integratie om jou weer aan het werk te krijgen. Dit is vastgelegd in de Wet verbetering poortwachter. Samen zoek je antwoord op de volgende vragen:

  • Kun je terugkeren in het werk dat je deed voordat je ziek werd?
    Misschien zijn er aanpassingen mogelijk, zoals andere werktijden.
  • Kun je terugkeren in de organisatie?
    Kun je niet meer terugkeren in je oude functie? Dan moeten jouw werkgever en jij zoeken naar andere mogelijkheden. Misschien kun je ander werk doen binnen dezelfde organisatie. Dit heet re-integratie 1e spoor.
  • Kun je ergens anders werken?
    Kan de werkgever jou geen passend werk aanbieden? Dan ga je samen met de werkgever op zoek naar een baan bij een andere werkgever. Dit heet re-integratie 2e spoor.

Het doel van de re-integratie is dat jij passend werk vindt bij jouw gezondheid, opleiding en ervaring. Je bent verplicht passend werk te accepteren. Zij jouw werkgever en jij het niet eens over wat voor jou passend werk is? Of loopt de re-integratie vast? Jij of je werkgever kan dan een Deskundigenoordeel aanvragen via he UWV. Het UWV geeft een onafhankelijk oordeel over de situatie.

Als re-integratie niet lukt

Ben je na 1 jaar en 9 maanden nog niet of nog niet volledig aan het werk? Dan onderzoekt het UWV of je in aanmerking komt voor een WIA-uitkering. Je krijgt hierover een brief van het UWV. Het UWV beoordeelt of je recht hebt op WIA. Het UWV bekijkt of je nog kunt werken en wat voor werk je zou kunnen doen. Dit is geregeld in de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA).

Ook beoordeelt het UWV of er voldoende aan re-integratie is gedaan. Zo niet, dan kan het UWV de termijn voor re-integratie verlengen.

Geen recht op WIA?

Kom je niet in aanmerking voor een WIA-uitkering? Dan heb je misschien recht op een WW-uitkering of een bijstandsuitkering. WW kun je bij het UWV aanvragen, bijstand bij de gemeente.

Ontslag bij nieraandoening

De eerste 2 jaar dat je ziek bent mag de werkgever jou niet ontslaan. Dat geldt alleen als je een vast contract (ook wel: contract voor onbepaalde tijd) hebt. Het verschilt per situatie of en wanneer een werkgever jou mag ontslaan.

ontslag bij vast contract

De eerste 2 jaar richt je je op terugkeer naar je werk (re-integratie). Ben je na 2 jaar nog niet aan het werk? Dan mag de werkgever jou ontslaan. De werkgever kan een ontslagvergunning aanvragen bij het UWV.

Vaststellingsovereenkomst

Ontslag kan ook via een vaststellingsovereenkomst. Dat kan als je in goed overleg uit elkaar gaat. Je tekent dan samen met de werkgever een overeenkomst waarin jij instemt met het ontslag. Hierin moeten ook afspraken staan over de ontslagvergoeding. Deze overeenkomst wordt ook wel ‘beëindigingsovereenkomst’ of ‘beëindiging met wederzijds goedvinden’ genoemd.

Teken de overeenkomst nooit zomaar. Ook niet als de werkgever druk uitoefent. Zorg dat je goed op de hoogte bent van jouw rechten en plichten. Anders verlies je misschien het recht op een uitkering.

Leg de overeenkomst voor aan een specialist op het gebied van arbeidsrecht, bijvoorbeeld Het Juridisch Loket. Als je lid bent van de vakbond, kun je hulp krijgen van een juridisch medewerker van de vakbond. Als je een rechtsbijstandverzekering hebt, kun je terecht bij je verzekeraar. Een vaststellingsovereenkomst moet aan bepaalde eisen voldoen, anders gaat het UWV niet akkoord en krijg je geen uitkering. Ga niet akkoord met ontslag als je korter dan 2 jaar ziek bent.

ontslag bij een tijdelijk contract

Als je contract afloopt, hoeft de werkgever dit niet te verlengen. Dit geldt voor zowel bij ziekte als bij andere omstandigheden. Je ziekte mag niet de reden zijn om het contract niet te verlengen. Maar in de praktijk is dit lastig te controleren.

ontslag in de proeftijd

In de proeftijd mag de werkgever het contract opzeggen. Hij of zij hoeft daarvoor geen reden op te geven. De werkgever mag jou niet ontslaan vanwege je ziekte, maar wel om andere feitelijke redenen. Maar in de praktijk is dit lastig te controleren.

ontslag bij uitzendwerk

De werkgever mag de opdracht beëindigen. Soms moet het uitzendbureau jou dan nog een tijd doorbetalen. Dat is afhankelijk van de fase waarin je zit. In fase A eindigt het contract per direct. In fase B en C heb je meer rechten. Kijk voor meer informatie in je contract.

Vergoeding bij ontslag

Na ontslag (vanuit de werkgever) krijg je een transitievergoeding. Dat is ook zo als het tijdelijke contract niet verlengd wordt, of als je langer dan 2 jaar ziek bent.

De vergoeding is bedoeld om de overstap naar een volgende baan makkelijker te maken. Je kunt de vergoeding bijvoorbeeld gebruiken om een cursus te volgen. De hoogte van de vergoeding hangt af van jouw salaris en het aantal dienstjaren. Je kunt uitgaan van ongeveer een derde maandsalaris per gewerkt jaar. Er zit wel een maximum aan.

Verlies van werk bij nieraandoening

Het verlies van werk kan een enorme emotionele impact hebben. Misschien vind je het lastig om je dagen anders in te vullen. Het kan even duren voordat je een nieuwe dagbesteding hebt gevonden. Veel mensen kiezen ervoor om vrijwilligerswerk te gaan doen, zodat ze toch actief blijven in de maatschappij.

Vragen over ziekmelden op het werk?

Heb je vragen over je rechten en plichten als je je ziekmeldt? Voor een persoonlijk advies kun je terecht bij STAP. Dit is het Steun- en adviespunt van de Nierpatiënten Vereniging Nederland (NVN) en de Nierstichting. Bij STAP werken sociaal raadslieden. Het advies is gratis.

Onze deskundigen dragen bij aan betrouwbare informatie.

Niki van Daal, medisch maatschappelijk werker

Pieter Fluit, advocaat arbeids- en socialezekerheidsrecht

Lieke van Heel, medisch maatschappelijk werker

Hetty Vestjens, medisch maatschappelijk werker

Jeannette van Zee, senior adviseur patiëntbelang Patiëntenfederatie

Sultan Ates, sociaal raadsvrouw STAP

Waarom werken we samen met deskundigen?