Hoge bloeddruk bij zwangerschap en nierschade

Tijdens de zwangerschap kan je bloeddruk omhoog gaan. Dat komt regelmatig voor bij zwangere vrouwen, en zeker bij vrouwen met chronische nierschade. Een hoge bloeddruk is slecht voor de nieren. De nierschade kan erdoor verergeren.

Voor de baby is een hoge bloeddruk ook niet goed. Een hoge bloeddruk in de zwangerschap is meestal een gevolg van afwijkingen in de bloedvaten van de placenta (moederkoek). Daardoor krijgt de baby minder zuurstof en voedingsstoffen aangevoerd, en kan de baby zich minder goed ontwikkelen.

Door de chronische nierschade heb je meer risico op hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap (zwangerschapshypertensie). Ook is meer risico op pre-eclampsie, eclampsie en het HELLP-syndroom. Samen worden deze aandoeningen ook wel zwangerschapsvergiftiging genoemd. De oorzaak van zwangerschapsvergiftiging is niet bekend.

Pre-eclampsie, eclampsie en het HELLP-syndroom

Bij pre-eclampsie, eclampsie en het HELLP-syndroom is de bloeddruk te hoog. Daarnaast verlies je eiwit via de urine. Deze aandoeningen kunnen ernstige gevolgen hebben, voor moeder en kind. Ook kan de nierschade verergeren.

• pre-eclampsie
  Bij een nieraandoening is er vooral een sterk verhoogd risico op pre-eclampsie. Het is mogelijk dat je niets van de pre-eclampsie merkt, zeker in het begin. Een eerste teken van pre-eclampsie is dat de bloeddruk stijgt. Daarom wordt je bloeddruk regelmatig gemeten, en is het ook belangrijk dat je thuis zelf je bloeddruk meet. Later kunnen er door pre-eclampsie allerlei klachten ontstaan, zoals hoofdpijn, buikpijn, overgeven en vocht vasthouden.
• eclampsie
  Pre-eclampsie kan overgaan in eclampsie. Dan krijg je ook stuipen.
• HELLP-syndroom
  Bij het HELLP-syndroom ontstaat bloedarmoede, omdat de rode bloedcellen worden afgebroken. Er zijn te weinig bloedplaatjes en de lever werkt niet goed. Bij het HELLP-syndroom voel je je plotseling heel ziek. Opname in het ziekenhuis is noodzakelijk.

Misschien heb je al hoge bloeddruk voordat je zwanger wordt. Hoge bloeddruk is een gevolg van chronische nierschade. Tegelijkertijd kan hoge bloeddruk de nierschade verergeren. Daarom is er bij de behandeling van chronische nierschade altijd aandacht voor de bloeddruk.

De nefroloog zal je aanraden om pas zwanger te worden als je bloeddruk goed is. Dan maak je een goede start en is er minder kans op problemen tijdens de zwangerschap. Voor de meeste nierpatiënten is maximaal 130/80 mm/Hg een goede bloeddruk.

Gebruik je medicijnen tegen hoge bloeddruk? Dan bekijkt jouw nefroloog of je de medicijnen wel kunt blijven gebruiken tijdens de zwangerschap. Sommige medicijnen zijn niet veilig voor het kindje. Bijvoorbeeld: RAAS-remmers (ACE-remmers of angiotensine receptor blokkers). Je kunt dan overstappen op andere medicijnen. Doe dit in overleg met de nefroloog, voordat je gaat proberen zwanger te worden. Ben je ongepland zwanger geraakt? Doe dit dan direct in het begin van de zwangerschap.

Misschien moet je na de bevalling opnieuw overstappen op andere medicijnen. Sommige medicijnen kun je wel gebruiken tijdens de zwangerschap, maar zijn niet geschikt als je borstvoeding wilt geven. Of andersom. Je arts bespreekt dit met jou.

Houd je bloeddruk tijdens de zwangerschap goed in de gaten. De arts meet je bloeddruk tijdens de controles. Daarnaast kun je thuis zelf je bloeddruk meten. Doe dit het liefst iedere week. Gebruik hiervoor een bloeddrukmeter met een band om je bovenarm.

Gedurende de dag schommelt de bloeddruk erg. Meet daarom zoveel mogelijk op hetzelfde moment. Dat maakt beter duidelijk of de bloeddruk echt verandert.

In de laatste 3 maanden van de zwangerschap mag de bloeddruk wel iets stijgen. Er is in de zwangerschap pas sprake van te hoge bloeddruk als je bloeddruk boven de 140/90 komt. Na de bevalling moet de bloeddruk wel weer terug naar 130/80.

Uit voorzorg schrijft de nefroloog acetylsalicylzuur voor. Dit middel is beter bekend als aspirine. Het verdunt het bloed, waardoor het bloed beter door de placenta stroomt. Dit verlaagt het risico op pre-eclampsie. Je start met dit middel als u rond de 12 weken zwanger bent, en stopt ermee als je 36 weken zwanger bent.

Je neemt het middel 1 keer per dag in. Dit kun je het beste ‘s avonds doen. Dan wordt het middel beter opgenomen en werkt het ook beter.

Ook voeding heeft invloed op de bloeddruk. Tijdens de zwangerschap kun je extra op calcium letten. Door calcium wordt de kans op pre-eclampsie kleiner. Zorg er ook voor dat je niet te veel zout binnenkrijgt.

Calcium

Calcium krijg je binnen via de voeding. Het zit vooral in zuivelproducten, maar bijvoorbeeld ook in groente, noten en volkorenbrood. Tijdens de zwangerschap heb je 1000 mg calcium per dag nodig. Dit komt neer op ongeveer 2 tot 3 porties melk of yoghurt en 2 boterhammen met kaas.

Je nefroloog of diëtist vraagt naar je voeding. Zo kan hij of zij beoordelen of u voldoende calcium binnenkrijgt. Als dat niet zo is, krijg je tabletten met calcium. In deze tabletten zit vaak ook vitamine D.

Gebruik je ook ijzertabletten? Neem deze niet tegelijk met de calciumtabletten in. Waarschijnlijk remt calcium de opname van ijzer.

Blijf op zout letten tijdens de zwangerschap

Zout heeft ook invloed op de bloeddruk. Vanwege je nieraandoening heb je al het advies gekregen om niet meer dan 6 gram zout per dag te gebruiken. Dit advies blijft van kracht. Het is meestal niet nodig om nog minder zout te gaan gebruiken. Tenzij de arts of diëtist om een andere reden adviseert om dit wel te doen.