Selecteer de tekst die je wilt vertalen en kies 'Vertalen'. Kies vervolgens de gewenste taal. Je kunt de vertaalde tekst beluisteren of lezen.
Nierschade kan veel verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld hoge bloeddruk, diabetes, een nierziekte of bepaalde medicijnen. Ook je manier van leven heeft invloed.
Vaak heeft nierschade meerdere oorzaken. Bijvoorbeeld: je wordt ouder, en je nieren gaan achteruit. En je krijgt slagaderverkalking. Dat kan ook nierschade veroorzaken. Soms vindt de arts geen oorzaak van de nierschade. Dat is zo bij 1 op de 10 mensen. Veelvoorkomende oorzaken van chronische nierschade zijn:
Hoge bloeddruk beschadigt de nierfilters en de bloedvaatjes in de nieren. Ongeveer 1 van de 5 mensen met hoge bloeddruk heeft chronische nierschade. Hoge bloeddruk is een oorzaak maar ook een gevolg van nierschade.
Een oorzaak en gevolg van chronische nierschade.
Je kunt nierschade krijgen door andere lichamelijke problemen of aandoeningen:
Door diabetes (suikerziekte) raken de nierfilters en bloedvaatjes in de nieren beschadigd. Dit gebeurt pas als iemand al lange tijd diabetes heeft. Ongeveer 1 van de 4 mensen met diabetes heeft chronische nierschade.
Slagaderverkalking is het nauwer en stugger worden van de slagaders. Dit kan ook gebeuren met de slagaders die de nieren van bloed voorzien. De nieren krijgen dan minder bloed. Op de lange duur kan slagaderverkalking tot nierschade leiden.
Bij een blaasontsteking is de blaas ontstoken. Dit komt meestal door bacteriën. Een blaasontsteking kan leiden tot een nierbekkenontsteking. Een deel van de nier is dan ontstoken. Vooral als je vaak nierbekkenontsteking hebt of behandeling te laat start, kan dit nierschade veroorzaken. Maar dat hoeft niet.
Hiv is een virus dat de afweer zwakker maakt. 1 op de 3 mensen met hiv krijgt een nierziekte. Dat kan verschillende oorzaken hebben. Soms komt het door de medicijnen die je gebruikt tegen hiv. Maar het kan ook gaan om nierschade door het virus zelf.
Er zijn veel verschillende nierziekten, zoals cystenieren en de ziekte van Alport. Sommige nierziekten zijn erfelijk. De oorzaak ligt dan in de genen. De meeste erfelijke nierziekten zijn zeldzaam.
Veel nierziekten zijn erfelijk.
Je manier van leven heeft ook invloed op je nieren. Je leefstijl kan namelijk hoge bloeddruk of diabetes veroorzaken. Dat zijn belangrijke oorzaken van nierschade. Schadelijk zijn
Door te veel zout gaat de bloeddruk omhoog. En hoge bloeddruk kan nierschade veroorzaken. Verder heeft zout invloed op de werking van medicijnen tegen hoge bloeddruk. Die werken minder goed. Daardoor gaan de nieren nog sneller achteruit.
Roken kan de bloedvaten in en naar de nieren beschadigen. Daardoor ontstaat eerder slagaderverkalking. Roken is een belangrijke risicofactor voor nierschade.
Bij mensen met overgewicht moet het hart harder werken. Het moet bloed rondpompen door een groter lichaam. Daardoor wordt het hart groter. De hoeveelheid bloed neemt dan ook toe. Er stroomt dus meer bloed door de nieren. Die moeten harder werken en raken overbelast. Dit leidt tot nierschade. Overgewicht gaat vaak ook samen met hoge bloeddruk en diabetes. Dit zijn belangrijke oorzaken voor nierschade.
Sommige medicijnen zijn schadelijk voor de nieren. Bijvoorbeeld ontstekingsremmende pijnstillers (NSAID's), bepaalde antibiotica, maagzuurremmers en sommige soorten chemotherapie.
Je nieren gaan langzaam achteruit vanaf het 40e jaar. Ook bij gezonde mensen. De nierfunctie daalt ieder jaar ongeveer 0,4%. Daardoor kan er bij iemand die verder geen klachten heeft toch chronische nierschade ontstaan.
In de grafiek is te zien hoe de nierfunctie met de jaren achteruitgaat. Bij een nierfunctie van minder dan 60% heeft iemand chronische nierschade. Dat geldt voor alle leeftijden. Ongeveer 4 van de 10 mensen ouder dan 70 jaar hebben chronische nierschade.
Je huisarts houdt rekening met de achteruitgang van de nierfunctie. Vooral bij medicijnen. Je nieren kunnen een hoge dosis niet goed verwerken. Ook zijn sommige medicijnen schadelijk voor je nieren. Bijvoorbeeld ontstekingsremmende pijnstillers (NSAID's) en bepaalde antibiotica. De huisarts schrijft deze medicijnen niet zomaar voor aan ouderen (70-plussers). De huisarts meet dan eerst de nierfunctie. De arts past misschien de dosis aan. Of je krijgt andere medicijnen of een andere behandeling.
Verder zal de huisarts jou aanraden om gezond te leven. Zo kun je voorkomen dat de nieren nog slechter gaan werken.
Onze deskundigen dragen bij aan betrouwbare informatie.
Judith Tjin-A-Ton, huisarts
Neelke van der Weerd, internist-nefroloog
Richtlijn Ontwikkelaars,
