Wetenschapsdag 2024

Jasper Boomker (programmamanager Nierstichting) deelt de stand van zaken van deze draagbare kunstnier. En hij belicht andere kansrijke innovaties die dit programma heeft opgeleverd.

Wat is immunisatie tegen lichaamsvreemde weefsels, welke problemen levert dit op én zijn er behandelingen voor? Dr. Sebastiaan Heidt (associate professor, Erasmus MC) geeft antwoord op deze vragen. Daarnaast neemt hij ons mee in de ontwikkelingen van innovatieve celtherapie om immunisatie te behandelen zodat patiënten meer kans hebben op een niertransplantatie.

Veelvuldig en grondig onderzoek naar de oorzaak en de ontwikkeling van cystenieren heeft veel kennis en inzichten opgeleverd voor de behandeling ervan. Wat is de invloed hiervan op de dagelijkse praktijk en in de spreekkamer? En wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen en inzichten voor patiënten? Internist-nefroloog dr. Mahdi Salih (Erasmus MC) vertelt er alles over en blikt vooruit op de toekomst.

De coronapandemie heeft extra veel impact gehad op mensen met een nieraandoening, met name omdat zij extra vatbaar bleken voor COVID-19. Om bij een eventuele volgende pandemie de nadelige effecten zoveel mogelijk te beperken voor mensen met een nieraandoening, zijn dr. Jan-Stephan Sanders (internist-nefroloog, UMCG) en dr. Lianne Messchendorp (coördinator RECOVAC-studies) een onderzoek gestart aan het UMCG in samenwerking met alle andere universitaire ziekenhuizen in Nederland, de RECOVAC-studie.

Minder zout voor een betere gezondheid! Talloze onderzoeken hebben dit al aangetoond. Maar zout bestaat in verschillende soorten en maten. Zo is het zout dat als kaliumcitraat in groenten en fruit zit juist wel goed voor ons.  

Arts-onderzoeker Michiel Wieers (Erasmus MC) deelt de eerste resultaten en doelstellingen van een groot en intensief onderzoek naar zoutgebruik bij nierpatiënten. Met als doel: nierpatiënten meer opties geven om toch gevarieerd en gezond te eten. En om te bekijken of extra inname van kalium uit groenten en fruit de nierfunctie zelfs kan bevorderen. Met deze kennis kunnen we (verouderde) behandelingen en voedingsadviezen verbeteren. En dat kan de levenskwaliteit van nierpatiënten weer ten goede komen.   

Het beoordelen van nierbiopten is complex en daarom zijn er vaak verschillende interpretaties mogelijk. Om tot een uniforme en extra nauwkeurige beoordeling te komen, kan kunstmatige intelligentie uitkomst bieden.

Dr. Jesper Kers, nefropatholoog aan het Amsterdam UMC en het LUMC, deelt de laatste ontwikkelingen op dit vlak en blikt vooruit op de mogelijkheden van AI. Hij doet dit aan de hand van resultaten van het door de Nierstichting gefinancierde DEEPGRAFT-project (DEEP learning on kidney GRAFT biopsies) waarin voor het eerst op grote schaal AI-algoritmen op digitale nierbiopten zijn ontwikkeld en getest.

Ons lichaamsgewicht bestaat uit spiermassa en vetmassa, de verhouding tussen die twee is erg belangrijk. Dr. Wesley Visser (diëtist nierziekten, Erasmus MC) vertelt hoe de spiermassa en vetmassa, maar ook de spierkracht en conditie veranderen bij patiënten met nierfalen en welk effect dit heeft op o.a. medicatiedosering na transplantatie.

Verder gaat hij in op het belang van de juiste voeding voor de lichaamssamenstelling, bloeddruk en nierfunctie bij patiënten met nierfalen. Met de juiste kennis over de lichaamssamenstelling en het fysiek functioneren, kunnen we de voedingsadviezen verbeteren en personaliseren.

Daarnaast zal hij een inzicht geven in toekomstig onderzoek naar de lichaamssamenstelling en de conditie, waarbij de input van patiënten essentieel is.

Miranda Koenders, MSc (physician assistant nierziekten, Radboudumc) belicht de problemen die zich (kunnen) voordoen bij mensen van 65+ die een niertransplantatie ondergaan. Het Radboudumc is in 2023 gestart met een nefrogeriatrisch onderzoek waarbij oudere ontvangers van een donornier vooraf gescreend worden door een geriater. Met als doel de zorg voor deze oudere patiënten te verbeteren en de kosten te reduceren. Koenders presenteert de eerste resultaten en gaat in op de verbeteringen die nu al zijn doorgevoerd.

Dr. Marco van Londen (postdoctoraal onderzoeker en AIOS nefrologie, UMCG) gaat in op alle aspecten rondom nierdonatie bij leven. De voordelen, de risico’s en ook onzekerheden voor donoren en ontvangers.  

Daarnaast besteedt hij extra aandacht aan de langetermijngevolgen van nierdonatie bij leven. En legt hij uit hoe onderzoek kan bijdragen aan het verbeteren van het voortraject en de nazorg bij levende nierdonatie in Nederland, zowel voor donoren als ontvangers.