Selecteer de tekst die je wilt vertalen en kies 'Vertalen'. Kies vervolgens de gewenste taal. Je kunt de vertaalde tekst beluisteren of lezen.

Persoonlijke verhalen

De Dag van de Diëtist - Vandaag, 19 september 2018, is het de Dag van de Diëtist. Een goed moment om eens wat te vertellen over ‘de diëtist’!

19 september 2018

Vandaag, 19 september 2018, is het de Dag van de Diëtist. Een goed moment om eens wat te vertellen over ‘de diëtist’!

...alhoewel... ‘De diëtist’ bestaat eigenlijk niet. Diëtisten zijn er namelijk in alle soorten en maten. En dat bedoel ik niet alleen als in ‘mannen en vrouwen’ (jazeker, er zijn diëtisten van het mannelijke soort!) of van kledingmaat 34 tot 54. Nee, de ene diëtist is letterlijk de andere niet.

Bij een diëtist denken de meeste mensen automatisch aan zo’n vrouw (..) die met opgeheven wijsvingertje vertelt wat je vooral niet mag eten. Of die voor een tv-camera je koelkast opentrekt om vervolgens alles in de kliko te werpen. Op zich is het best logisch dat mensen die alleen via de tv of een tijdschrift met het fenomeen ‘diëtist’ worden geconfronteerd dan ook automatisch aan afslanken denken. Maar het is echt maar een kleine groep diëtisten die zich hier puur mee bezig houdt. Vaak zijn diegenen in de media trouwens niet eens diëtist, maar ‘leefstijlcoach’ of ‘voedingsdeskundige’, een titel die iedereen zichzelf mag geven.

Wie met een nierziekte te maken krijgt, wordt via de huisarts meestal doorverwezen naar een diëtist uit de 'eerste lijn', verbonden aan de thuiszorg of met een eigen bedrijf. Deze diëtist kan bij nierziekte adviseren over een gezonde(re) leefstijl, minder gebruik van zout en bijvoorbeeld de juiste hoeveelheid eiwit in de voeding. Zij zijn hiermee een hele belangrijke schakel in de begeleiding bij nierziekten, omdat ze met goede begeleiding in een vroeg stadium kunnen helpen de nierschade zoveel mogelijk te beperken of vertragen. Deze 'eerste lijns zorg' is overigens direct toegankelijk, wat wil zeggen dat iedereen een beroep kan doen op deze zorg, al wordt de geleverde zorg van een diëtist in deze eerste lijn helaas maar voor 3 uur per jaar vergoed door uw zorgverzekering.

In een later stadium van nierziekte, wanneer er ook een nefroloog in beeld komt, zul je als nierpatiënten worden doorverwezen naar een diëtist die verbonden is aan het desbetreffende ziekenhuis. Dit is een diëtist gespecialiseerd in nierziekten, die ook aangesloten is bij de beroepsvereninging Diëtisten Nierziekten Nederland. Bij een ziekenhuisdiëtist kun je alleen terecht als uw behandelend specialist u doorverwijst, iets wat vanaf de zogenaamde predialysefase kan gebeuren, óf eerder als daar een goede reden voor is. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een te hoog kalium of fosfaat in uw bloed, of een verslechterde eetlust waardoor uw algehele conditie achteruit gaat. Gelukkig zit hier geen maximum van 3 uur per jaar aan, want er is in de meeste situaties veel meer begeleiding nodig dan dat.

In het ziekenhuis werkt vaak een groot team van diëtisten, die allemaal zo hun eigen specialisaties hebben. In het ziekenhuis waar ik werk, het CWZ in Nijmegen, zijn we binnenkort met 20 man (herstel: met 18 dames en 2 mannen). Als ‘nefrologiediëtist’ kun je mij bijvoorbeeld beter geen voedselprovocatie bij een tweejarige peuter met een vermoedelijke pinda-allergie laten doen. Of een FODMAP dieet. En misschien ben ik ook niet de aangewezen persoon om iemand met Anorexia Nervosa te begeleiden. Andere collega’s van mij zijn daar veel beter in nageschoold.

Een groot voordeel van die specialisaties is dat je als patiënt niet steeds een andere diëtist krijgt, en dat je je als diëtist meer in een bepaald ziektebeeld én je patiënt kunt verdiepen. Daarnaast vraag je een nefroloog tenslotte ook niet om een hartoperatie uit te voeren of een heup te vervangen.

Naast het ziekenhuissoort, zijn er nog vele andere soorten. Zo zijn er diëtisten werkzaam in psychiatrische instellingen, revalidatiecentra en verzorgingstehuizen. Maar er zijn ook diëtisten die niks met ziekten te maken hebben, zoals bijvoorbeeld sportdiëtisten. Van een wielrenner van de Tour de France tot profvoetballer, Olympisch atleet of danser van het Nationaal Ballet: allemaal worden ze begeleid door een diëtist! En diëtisten die bij voorlichtingsbureau’s werken of in ‘de industrie’ meewerken aan de ontwikkeling van medische voeding. Ik ken zelfs een diëtist die kattenbrokjes ontwikkelt!

Kortom, diëtisten zijn veelzijdig en kunnen van alles! Sterker nog (het was tenslotte ook Prinsjesdag deze week): wij kunnen met onze beroepsgroep zo’n beetje het begrotingstekort oplossen! Dat komt omdat 80% van alle ziekten in Nederland wordt veroorzaakt door verkeerd eten en een ongezonde leefstijl. En beter eten maakt mensen beter!

Dit besef dringt gelukkig steeds meer door in de samenleving. Onderzoekers experimenteren met leefstijl, huisartsen richten een vereniging ‘Arts en voeding’ op, in televisieprogramma’s worden mensen naar een betere gezondheid gedirigeerd en er worden volop leefstijlcoaches opgeleid. Ook is er onder de verwijzers steeds meer aandacht voor wat dieetbegeleiding bij nierziekten kan doen. In Nederland hebben ongeveer 1,7 miljoen mensen chronische nierschade, wat in veel gevallen een gevolg is van hoge bloeddruk of diabetes. Daarnaast kan teveel zout eten leiden tot nierschade, iets waar gelukkig steeds meer aandacht voor komt, mede door de landelijke aandacht en diverse campagnes van de Nierstichting!

Je zou dus denken dat het allemaal wel snor zit met ‘de diëtist’. Maar helaas...

De uurtarieven van diëtisten zijn al 10 jaar hetzelfde, wat op zich al heel vreemd is (vergelijk het maar eens met de prijsstijging van een pakje roomboter of een brood, in dezelfde periode). Maar wat misschien nog wel erger is: vanaf 2019 willen de zorgverzekeraars dat zelfstandig gevestigde diëtisten niet meer betaald krijgen voor al het niet-direct-patientgebonden werk dat zij verrichten! Het is hooguit mogelijk hiervoor betaald te krijgen als zij deze taken uitvoeren waar de patient bij zit.

Stelt u zich dat eens voor:

Uw huisarts heeft u doorverwezen naar een diëtist, waarbij u eerst binnen een half uur zoveel mogelijk informatie krijgt (want er wordt maar 3 uur vergoed door de zorgverzekeraar!) en u daarna nog zeker een half uur moet blijven zitten. U moet namelijk in de spreekkamer blijven wachten tot uw diëtist uw voeding helemaal berekend heeft en dit vergeleken heeft met uw voedingsbehoefte, die uiteraard ook nog even berekend moet worden aan de hand van de door u verstrekte gegevens. Vervolgens moet er een diëtistische diagnose opgesteld worden en moet deze samen met de anamnese, doelen (wel SMART natuurlijk - ik zal u besparen wat dit inhoudt), beleid, behandelplan, conclusie en gemaakte afspraken gerapporteerd worden in uw digitale dossier. Als u drinkvoeding nodig heeft, zult u vervolgens nog even moeten wachten tot er voor u een machtiging hiervoor is geregeld, waarbij er na goedkeuring van de aangegeven indicatie door uw zorgverzekeraar geregeld wordt dat er de volgende dag een pakket bij u thuis wordt afgeleverd via het facilitaire bedrijf. En dan heeft u nog geluk als er geen telefoontje naar de huisarts gepleegd hoeft te worden voor overleg, terwijl de huisarts zelf ook net spreekuur aan het draaien is en vraagt of er de volgende dag voor 9 u even teruggebeld moet worden (maar als u daarvoor moet terugkomen, loopt u uw pakket drinkvoeding mis!). Als u eindelijk de spreekkamer mag verlaten, krijgt u per 2019 eerst nog een ‘PREM’ in de handen gedrukt, een vragenlijst die diëtisten vanuit zorgverzekeraars verplicht zijn af te nemen over de patiënttevredenheid. Dit werkt via een enquête-systeem dat diëtisten overigens wel zelf moeten aanschaffen en betalen. En vervolgens treft u een wachtkamer vol patiënten aan, die vanaf 2019 allemaal langer op hun afspraak moeten wachten.

Het zal mij benieuwen hoe hoog de gemiddelde patiënttevredenheid dan nog is...

Als ziekenhuisdiëtist worden we niet direct door de zorgverzekeraars uitbetaald en hebben we afspraken met de artsen hoeveel uur er ongeveer nodig is per 'patiëntengroep'. Bij ons blijft het dus mogelijk om voldoende tijd vrij te maken om ons daadwerkelijke werk te doen: de patient te begeleiden. Maar juist in een tijd waarin preventie zo nodig is en er meer en meer chronische ziekten ontstaan, die met de juiste voeding afgeremd (denk aan nierziekten) of zelfs ‘gekeerd’ kunnen worden (denk aan diabetes type 2), juist in de tijd dat iedereen ziet dat voeding vaak het beste medicijn is, zijndie diëtisten, in alle soorten en maten, zó belangrijk! Maar met de nieuwe plannen van de zorgverzekeraars vrees ik het ergste.

Laten we hopen dat er in 2019 weer een Dag van de Dietist kunnen vieren in plaats van dat het 'dag diëtist..' wordt..

5 juli 2025 - Ben jij erbij?

Ben jij nierpatiënt, naaste of (toekomstige) nierdonor? Of ben je gewoon benieuwd naar alles rondom nierziekte? Dan mag je het Nierfestival niet missen! Op deze inspirerende dag bieden we je een dag vol boeiende sprekers, interactieve sessies en gezellige activiteiten met als thema: Nierkracht, wat kan wel?

Nierfestival