Nieuws over de draagbare kunstnier

Met crowdfunding is 4,1 miljoen euro opgehaald voor klinische testen en de markttoelating van Neokidney, de draagbare kunstnier. Daarnaast brachten investeerders uit Nederland en Frankrijk nog eens 7,8 miljoen euro bij elkaar. Tezamen is 11,9 miljoen beschikbaar om Neokidney op de markt te kunnen brengen.
De crowdfunding liep van 7 november 2022 tot en met 5 januari 2023 via Oneplanetcrowd. Dit is het grootste, duurzame crowdfundingplatform van Nederland. Maarten de Jong, directeur Oneplanetcrowd: ‘‘We zijn ontzettend trots op dit eindresultaat! Voor Oneplanetcrowd is dit de grootste financieringscampagne sinds 2019 en de op één na grootste aller tijden. Prachtig om te zien dat onze achterban van investeerders, net als wij, het belang en de potentie zien van deze innovatie voor nierpatiënten.’’

De Neokidney wordt waarschijnlijk in 2024 voor het eerst getest in mensen. Eerder zijn in Singapore al testen gedaan met dialysepatiënten, waarbij een conventionele machine in combinatie met de sorbentcartridge werd gebruikt. Deze cartridge is een belangrijk onderdeel van de draagbare kunstnier en is nodig om de dialysevloeistof na gebruik te regenereren voor hergebruik. Hierdoor is er minder dialysevloeistof nodig. De testen met de volledige machine en sorbentcartridge worden dit najaar uitgevoerd in het Universitair Medisch Centrum CHU Caen in Frankrijk. Hierbij wordt vooral gekeken naar de veiligheid van de Neokidney.

In een tweede fase wordt de effectiviteit van de Neokidney beoordeeld. Dit wordt deels in het UMC Utrecht gedaan. In totaal worden ongeveer 2000 dialysesessies uitgevoerd om voldoende bewijs te vinden voor veilig en effectief gebruik en voor toelating tot de markt.

Dit voorjaar ging Anneke Adema, de Nederlandse ambassadeur in Singapore, op bezoek bij Dialyss. Dit deed zij samen met Ted Tan, directeur van Enterprise Singapore, een organisatie van het Singaporese Ministerie van Handel en Industrie. Zij wilden meer leren over dit goede voorbeeld van een verregaande en impactvolle samenwerking tussen Nederlandse en Singaporese startups.

Dialyss is een jonge onderneming met 12 werknemers. Samen zijn zij verantwoordelijk voor de ontwikkeling en productie van de sorbentcartridges, die nodig zijn voor de Neokidney. Dialyss is vorig jaar onderdeel geworden van Nextkidney en gaat verder onder de naam Nextkidney SG. Dit heugelijke feit werd gevierd met een kleine ceremonie.

V.l.n.r.: Christian Bluechel (CTO Nextkidney SG), Jasmin Wong (CEO Nextkidney SG), Ted Tan (Singapore Enterprise), Anneke Adema (Ambassadeur), John Stooker (CFO Nextkidney), Jérôme Augustin (CEO Nextkidney)

In november 2022 is de Neokidney gepresenteerd op het congres van de American Society of Nephrology (ASN) in Orlando, Florida. Daarmee hadden Amerikaanse nefrologen en patiëntenorganisaties de primeur: zij konden als eerste de draagbare kunstnier bekijken. In juni was de Neokidney ook te zien in de stand van Nextkidney op de ERA in Milaan, het grootste Europese nefrologiecongres.

Neokidney wekte veel interesse van nefrologen, patiënten en bedrijven. Met name het feit dat de Neokidney de eerste echte energie- en waterzuinige dialysemachine zal zijn. Ook kan de Neokidney worden aangesloten op elk ongeaard stopcontact. Deze flexibiliteit voor de patiënt wekte veel enthousiasme.
Nieltje Gedney, voorzitter van Home Dialyzors United en thuisdialysepatiënt: “Ik ben zeer verheugd te zien hoever jullie na al die jaren gekomen zijn. Het zal het wachten waard zijn.”

Nieltje Gedney (Home Dialyzors United) in gesprek met dr. Christian Bluechel, CTO Nextkidney SG

Dinsdag 4 april 2023 organiseerde de Willem Kolff Stichting, Imec en de Nierstichting samen een netwerkbijeenkomst over dialyse-innovatie voor patiënten, bedrijven, onderzoekers en beleidsmakers. Op 4 april was het namelijk tachtig jaar geleden dat een nierpatiënt voor het eerst succesvol werd behandeld met een dialysemachine van dokter Kolff.
Ter gelegenheid van de viering van 80 jaar dialyse maakten we een documentaire over de historie van dialyse en de noodzaak voor meer samenwerking op verdere verbeteringen. Deze documentaire werd vertoond tijdens de bijeenkomst. De middag werd verder ingevuld met verhalen van Janneke Bressers, nierpatiënt en bestuurslid van de Nierpatiënten Vereniging Nederland, en onderzoekers die hun innovatieve ideeën voor de toekomst voor de behandeling van nierfalen presenteerden.

• Bekijk de impressie van de netwerkdag.
• Bekijk de documentaire over de historie van dialyse en de noodzaak voor innovatie.

De NeoKidney Draagbare Kunstnier is ontworpen om meerdere modaliteiten van thuishemodialyse te kunnen ondersteunen. Hiervoor zullen op termijn verschillende dialysesets gemaakt worden. In eerste instantie zal de NeoKidney worden geregistreerd met een kleine dialyseset waarmee 2-3 uur kan worden gedialyseerd.

Tom Oostrom, directeur van de Nierstichting, licht toe waarom deze keuze is gemaakt: “Alle activiteiten voor de draagbare kunstnier zijn ondergebracht in een onderneming, NextKidney SA. Sinds eind 2020 is NeoKidney namens de Nierstichting, Menzis, Achmea/ZilverenKruis en CZ aandeelhouder van NextKidney. Het doel is om de draagbare kunstnier zo snel mogelijk beschikbaar te krijgen voor nierpatiënten. Dat vereist een stapsgewijze introductie van verschillende dialysemodaliteiten te beginnen bij korte dagelijkse dialyse in Europa. Daarna maken we langere dialysevormen mogelijk, die grotere dialysecartridges vereisen.”

Enkele jaren geleden werd de Taskforce Thuisdialyse op initiatief van de Nierstichting opgericht. Deze taskforce is opgericht om bestaande knelpunten ten aanzien van de thuisdialyse op te lossen zodat het een volwaardige behandeloptie wordt. Naast de Nierstichting zijn ook de Nederlandse Federatie voor Nefrologie en de Nierpatiënten Vereniging Nederland onderdeel van de taskforce. Inmiddels zijn goede stappen gezet om de vele knelpunten die grootschalige thuisdialyse in de weg staan op te lossen. Daarnaast krijgen we vanuit de DOMESTICO-studie steeds meer inzicht in de kritische succesfactoren voor thuisdialyse. Met deze projecten is een verandering in gang gezet waardoor thuisbehandeling voor meer mensen een wenselijke en haalbaardere optie wordt.

De draagbare kunstnier is een apparaat dat vooral in de thuissituatie wordt gebruikt en kan een positieve impuls geven aan de veranderingen die reeds in gang zijn gezet. Een werkend prototype is inmiddels klaar en de voorbereidingen van de klinische testen zijn in volle gang. Hiervoor is samenwerking gezocht met een ervaren organisatie in Frankrijk. Daar zullen dit jaar ook de allereerste testen in patiënten gaan plaatsvinden. Daarna is het de bedoeling het prototype ook in Nederland te testen als onderdeel van een grotere studie.

• Lees het rapport van de Taskforce Thuisdialyse
• Lees meer over de DOMESTICO-studie

Voordat de NeoKidney Draagbare Kunstnier in de zorg mag worden gebruikt is het nodig dat het apparaat niet alleen voldoet aan alle technische eisen, maar dat ook de productie van de machine en dialysesets op orde is. Tot dusver werkte het team van NextKidney (de ontwikkelaar van de machine) nauw samen met het Singaporese Dialyss (de ontwikkelaar van de sorbentcartridge). Sinds januari van dit jaar is er besloten dat Dialyss en NextKidney voortaan als één bedrijf onder de vlag van NextKidney BV verder gaan. In totaal werken er 27 mensen in Zwitserland, Singapore en Nederland aan de ontwikkeling van de NeoKidney Draagbare Kunstnier.

Vanaf de start van het project staan duurzaamheid en betaalbaarheid hoog in het vaandel. Frequente dialyse vereist vanzelfsprekend meer (dure) materialen en genereert daarmee ook meer afval. Voor de afvalstromen is helaas nog geen eenvoudige oplossing gevonden, te meer omdat vrijwel al het materiaal niet zomaar hergebruikt mag worden. De productie van de huidige sorbentmaterialen is kostbaar en vereist veel water en energie. We doen daarom onderzoek naar hoe we het huidige productieproces kunnen optimaliseren. We werken daarbij samen met verschillende bedrijven en kennisinstellingen binnen en buiten Nederland:

• In samenwerking met Royal Cosun BV in Dinteloord hebben we het afgelopen jaar onderzocht hoe we het enzym urease kunnen isoleren uit zwaardbonen zodat ook de activiteit lang behouden blijft.
• In samenwerking met de Universiteit van Sion in Zwitserland onderzoeken we hoe dit enzym beter kunnen immobiliseren.
• Daarnaast verkennen we de mogelijkheden voor een grootschalige productie van sorbentmaterialen in samenwerking met Euro Support BV in Uden.

Het streven is om de productie van de draagbare kunstnier ook zoveel mogelijk in Nederland te realiseren.

Voor de lange termijn kijken we ook naar andere technologieën. In 2021 werden de projecten NOVAMEM en een onderzoek naar ureumbinders afgesloten. Ook vroegen we studenten te onderzoeken hoe patiënten het beste geholpen kunnen worden bij hun keuze voor een (thuis)dialysebehandeling.

NOVAMEM
In dit project ontwikkelden onderzoekers van de Universiteit Twente, Radboudumc, UMC Utrecht, het bedrijf Aspen Oss en NeoKidney nieuwe membranen voor toepassing in de dialysebehandeling. Met deze zogeheten ‘mixed matrix membranen’ kunnen twee keer meer eiwitgebonden afvalstoffen uit het bloed worden gehaald dan met conventionele dialysemembranen. De verwachting is dat dit op lange termijn zal bijdragen aan een lagere ziektelast. NOVAMEM werd mogelijk gemaakt door een subsidie van Health~Holland, Topsector Life Sciences & Health.

Ureumsorbents
In januari 2022 werd ook het onderzoek naar de ontwikkeling van ureumsorbents afgerond. In dit project werkte NeoKidney samen met onderzoekers van het UCM Utrecht en de Universiteit Utrecht aan het ontwerp en productie van nieuwe materialen die het schadelijke ureum kunnen verwijderen uit het bloed. Het project resulteerde in enkele gepatenteerde materialen . Deze materialen lijken tot dusver alleen geschikt voor langzame en langdurige dialyses en zijn daarom (nog) niet direct geschikt voor de huidige draagbare kunstnier, aangezien deze in eerste instantie voor kortere dialysesessies wordt gebruikt. Wel geven de resultaten aanleiding verder te onderzoeken hoe we de bindingsnelheid van ureum aan deze materialen kunnen verhogen om deze op termijn wel toepasbaar te maken voor dialyse. Het project werd gefinancierd door NWO-TTW. Naast NeoKidney hebben ook Cabot Norit en DSM bijgedragen aan het project.

Studentenproject
In het najaar van 2021 was NeoKidney opdrachtgever van een studentenproject aan de Technische Universiteit Delft. Voor het vak Context Mapping Skills ging een team van vijf studenten aan de slag met de vraag hoe patiënten het beste geholpen kunnen worden bij hun keuze voor een (thuis)dialysebehandeling. Door middel van ‘make & say’-technieken brachten zij in kaart wat de patiënten hebben meegemaakt rondom het maken van deze beslissing. Zo ontdekten ze dat de aanloop naar deze beslissing en alles wat er meespeelt tijdens de beslissing voor iedereen anders is. Voor elke fase maakten zij inzichtelijk welke behoeften er spelen op de verschillende momenten. De ene patiënt wil bijvoorbeeld alles weten en zelf de beslissing maken, terwijl een ander liever heeft dat de arts dat doet.
Het project resulteerde in een toolkit waarmee de zorgverlener zijn of haar informatie zo goed mogelijk kan laten aansluiten op de behoefte van de patiënt. De bedoeling is om de inzichten uit dit onderzoek verder te ontwikkelen tot een nieuw zorgconcept.

NextKidney kondigde onlangs aan het eerste werkende prototype van de draagbare kunstnier - de NeoKidney PAK - gereed te hebben. De ontwikkeling, die begon in 2014, kende verschillende technische uitdagingen die te maken hebben met de technologie voor het recyclen van het dialysaat, de verkleining van de bloed- en dialysaatpompen en de beveiliging van het elektrische circuit.

Verbeteringen

Eind 2018 presenteerde de Nierstichting, namens het internationale ontwikkelteam, het 3D-ontwerp van de draagbare kunstnier. Naar aanleiding van nieuwe gebruikersevaluaties in Zwitserland is het ontwerp op enkele punten verbeterd. Zo is de tablet meer geïntegreerd in het systeem en is de deksel uitschuifbaar in plaats van afneembaar gemaakt. De komende maanden wordt het prototype getest in het lab en klaargemaakt voor de klinische testen die in 2022 zullen plaatsvinden.

Investeringen

NextKidney heeft onlangs de eerste financieringsronde van 6 miljoen euro met succes afgesloten. Bijna de helft van dit bedrag was afkomstig van een nieuwe investeerder, de andere helft is ingebracht door NeoKidney en Debiotech SA. De komende 2 jaar is nog ruim 13 miljoen euro nodig om te komen tot CE-markering, een verplichting om toegelaten te worden als medisch apparaat in Europese landen. De financiering hiervoor is nog niet rond, vandaar dat er de komende tijd gezocht zal blijven worden naar financiering bij nationale en internationale investeringsfondsen. 
Zie ook Eerste financieringsronde NextKidney BV levert € 6 miljoen op voor volgende stap draagbare kunstnier.

Door toevoeging van een goedkoop voedingssupplement is het mogelijk om het sorbentfilter bij kamertemperatuur veel langer te bewaren. Dat is de uitkomst van het onderzoek van dr. Sjaak Jong, dat hij namens NextKidney uitvoerde. De aanzienlijke verlenging van de houdbaarheid van de filters is niet alleen fijn voor de gebruiker, die deze filters buiten de koelkast langer op voorraad kan hebben, maar voorkomt ook verspilling van materiaal. Inmiddels is patent op deze vinding aangevraagd!

Het team van NextKidney was op een zaterdagochtend in april te gast bij Korenmolen ’t Roode Hert in Alkmaar voor een opmerkelijk experiment. Naast het malen van graan is de molen namelijk ook uitstekend geschikt voor het malen van zwaardbonen (of ‘jackbonen’). Deze bonen zijn een natuurlijke bron van urease. Urease is het belangrijkste (en kostbaarste) bestanddeel van de sorbents die helpen om o.a. ureum uit het dialysaat te verwijderen.
In samenwerking met Royal Cosun (de voormalige Suiker Unie) in Dinteloord zoeken we naar een goedkope manier om urease te isoleren uit deze bonen. De eerste stap is het vermalen tot meel, waarbij het belangrijk is om warmteontwikkeling tijdens het maalproces te voorkomen zodat het enzym intact blijft. Voor kleinschalige productie lijkt een ouderwetse molensteen daarvoor een zeer geschikte oplossing te zijn.

De oorspronkelijke korenmolen was gebouwd in 1807 en is na een brand in 1925 herbouwd, met gebruikmaking van onderdelen uit een andere 18e eeuwse molen. Elke zaterdag is de molen nog in gebruik voor het malen van verschillende soorten graan. De molen is in beheer van Stichting Fermento en wordt door de week gebruikt als dagbestedingslocatie voor mensen met een verstandelijke beperking. In het weekend wordt er gemalen door twee vrijwilligers. Het experiment bleek een groot succes en na een half uurtje malen keerden we huiswaarts met 45 kg meel van zwaardbonen!

Geregeld krijgen we de vraag voor wie de draagbare kunstnier straks geschikt is. Tom Oostrom (directeur Nierstichting) zegt daarover: “Ons uitgangspunt is altijd geweest dat de draagbare kunstnier door een zo groot mogelijke groep mensen gebruikt moet kunnen worden. Hoewel we in de ontwikkeling specifiek rekening houden met alle gebruikersscenario’s – van korte (dagelijkse) dialyse tot nachtdialyse – zullen we moeten kiezen voor welke toepassing we de kunstnier als eerste certificeren. NextKidney houdt daarom naast de wensen en mogelijkheden van patiënten in Nederland ook rekening met de ontwikkeling van dialyse in andere Europese landen.”

De machine zelf biedt een breed scala aan opties en kan geschikt gemaakt worden voor elk hemodialyseschema, bijvoorbeeld 3x4 uur of 6x2 uur. De beperking zit in de capaciteit van het dialysaatrecyclingsysteem dat wordt bepaald door de grootte van het sorbentfilter en het volume van de vloeistofzakken. Uiteindelijk spelen ook economische afwegingen een rol. Welk behandelschema haalbaar is zal per land verschillen en afhankelijk zijn van afspraken met de zorgverzekeraars in dat betreffende land. In een volgende nieuwsbrief hopen we hier iets meer over te kunnen vertellen.

De Nierstichting en Debiotech werkten de afgelopen 5 jaar intensief samen met het Singaporese bedrijf Dialyss aan de ontwikkeling van de draagbare kunstnier; een kleinere, lichtere en gebruiksvriendelijke versie van het bestaande hemodialyseapparaat, dat makkelijk is mee te nemen in een koffer. De Nierstichting en Debiotech hebben in de zomer van 2020 een volgende stap gezet met de oprichting van NextKidney. In deze nieuwe onderneming wordt de draagbare kunstnier zo snel mogelijk op de markt gebracht. Onder leiding van de onlangs aangestelde CEO Jérôme Augustin zal NextKidney de technologie van de draagbare kunstnier over een aantal jaar geïntegreerd overdragen aan een marktpartij.

“Met deze stap verstevigen Neokidney en Debiotech de samenwerking” licht John Stooker toe. Hij was directeur van Neokidney en is nu financieel directeur van NextKidney. “We hebben nu alle kennis en expertise ondergebracht in 1 nieuwe onderneming terwijl die eerst was verdeeld over drie partijen in drie verschillende landen. Eén entiteit is beter aan te sturen en dat maakt ons aantrekkelijk voor investeerders”, zegt hij. “Tot dusver hebben we veel tijd en energie gestoken in het demonstreren van een ‘proof-of-concept’: bewijs dat ons idee werkt. Nu zijn we aanbeland in een fase waarin we niet langer bouwen om de kunstnier te laten werken, maar bouwen om de kunstnier op een betaalbare wijze op grote schaal te kunnen laten produceren. Alles wat we nu gaan doen is duurder dan we eerst hebben gedaan. Het is daarom erg belangrijk dat we erin gaan slagen om investeerders te vinden.”

Verwachte markttoelating in 2023

De afgelopen jaren heeft Neokidney de focus gelegd op het ontwikkelen van één van de belangrijkste componenten van de kunstnier; het recyclingsysteem voor het dialysaat. De komende tijd worden deze onderdelen geïntegreerd in het complete systeem. “We denken de draagbare kunstnier binnen nu en 2,5 jaar klaar te kunnen hebben. Dat wil zeggen: dan moeten we toelating hebben gekregen tot de Europese markt (het zogeheten CE-keurmerk, red.) met de Nederlandse markt als eerste markt”, zegt John. “Dit heeft nu onze hoogste prioriteit” voegt Jérôme Augustin toe. Jérôme, cardioloog en ondernemer, is de directeur van de nieuwe onderneming. Hij stond aan de wieg van verschillende biomedische startups, waaronder het succesvolle bedrijf Physidia dat ook een compacte thuishemodialysemachine ontwikkelde.

Eindsprint

Voor markttoelating zijn nog wel klinische studies nodig. Aanvankelijk was het de bedoeling om de klinische studie te doen in twee stappen, één om de veiligheid van de componenten van het dialysaat-recyclingsysteem aan te tonen, gevolgd door een evaluatie van het hele systeem. Jérôme: “Nadat we de labresultaten hebben voorgelegd aan deskundigen, en vergeleken met wat we weten van soortgelijke dialysetechnologie uit het verleden, kwamen we tot de conclusie dat een enkele trial voldoende is om de veiligheid aan te tonen. Met deze stap besparen we tijd en kosten. Snelheid is alles.”

Financiering

Maar voor het zover is, moeten nieuwe financieringsbronnen worden aangeboord. De eerste fase was alleen mogelijk dankzij de financiële bijdrage van de Nierstichting, de zorgverzekeraars en andere samenwerkingspartners. Voor de volgende fase wordt financiering gezocht bij investeringsfondsen.”
John: “De investeerders die we hebben gesproken zijn over het algemeen zeer positief over de innovatie. Men ziet zeker kansen voor de expansie van thuishemodialyse en snapt op welke manier de draagbare kunstnier barrières weg kan nemen voor thuishemodialyse. Dit systeem is flexibeler dan wat er tot nu toe is. Helaas ervaren we ook nog terughoudendheid vanwege het feit dat er nog geen klinische resultaten zijn. We richten ons het komende kwartaal eerst op kleinere investeerders. Ons doel is medio volgend jaar het werkende prototype klaar te hebben. Hiervoor is ongeveer 5 miljoen euro nodig”.

Zorgconcept

Technologie is niet alles; zorg kent een grote menselijke component en die is maar tot op zekere hoogte vervangbaar. Ondersteunde thuishemodialyse vergt veel inzet van specialistisch opgeleid zorgpersoneel. De drie Nederlandse zorgverzekeraars die betrokken zijn bij Neokidney helpen om de knelpunten in kaart te brengen. Neokidney hoopt daarmee bij te dragen aan een nieuw zorgconcept in Nederland. De Nederlandse Federatie voor Nefrologie (NFN), de Nierpatiëntenvereniging en de Nierstichting hebben een werkgroep opgericht dat kansen en mogelijkheden in kaart brengt om thuisdialyse toegankelijker te maken. John: “We opereren onder een gunstig gesternte en ik verwacht dat tegen de tijd dat de draagbare kunstnier beschikbaar is, ook de mensen en middelen er zijn om het gebruik van een draagbare kunstnier buiten het ziekenhuis te faciliteren.”

Wil je meer weten over de actuele ontwikkelingen rondom de draagbare kunstnier, kijk dan de webinar terug van de Wetenschaps3daagse van oktober 2020.

Naast de ontwikkeling van een draagbare kunstnier, vindt de Nierstichting het belangrijk dat er meer onderzoek en meer samenwerking komt om het leven van nierpatiënten te verbeteren. De Nierstichting werkt daarom samen met de European Kidney Health Alliance (EKHA) zodat er in Europa meer aandacht en geld beschikbaar komt voor innovaties voor nierpatiënten. Dat is hard nodig om in de nabije toekomst de toename van nierpatiënten en de vraag naar nierfunctievervangende behandelingen het hoofd te kunnen bieden. Daarnaast moet er meer ingezet worden op preventie en vroegtijdige behandeling om progressie van nierziekte een halt toe te roepen.

Europese samenwerking

Op 9 juni jl. organiseerden we samen met de EKHA en de Europese federatie van nefrologen (de ERA-EDTA) een webinar met internationale sprekers. Patiënten, nefrologen, ondernemers in de medische technologie, regelgevers en lobbyisten kwamen aan het woord en deden aanbevelingen om nierschade en nierziekten prominenter op de politieke agenda te krijgen. De boodschap werd onderstreept door Hilde Vautmans, voorzitter van de MEP Group for Kidney Health, een groep van 20 EU-parlementsleden die zich inzet voor de belangen van nierpatiënten. De highlights van de webinar zijn terug te zien op onze website.

Draagbare kunstnier in Amerika

Het draagbare-kunstnier-project was ook één van de innovaties voor dialysepatiënten die werden gepresenteerd tijdens virtuele congres van de American Society of Artificial Internal Organs (ASAIO) op 12 juni jl. De presentatie van Neokidney en die van andere innovaties zoals de wearable kunstnier, de implanteerbare kunstnier en de gekweekte nier zijn terug te kijken op de website van het Interuniversitair Micro-elektronica Centrum (IMEC).

Toen begin 2020 de coronapandemie uitbrak wist niemand nog wat ons te wachten stond. Nadat Wuhan en delen van Azië op slot gingen, namen ook veel andere landen drastische maatregelen. Niet alleen gingen de grenzen op slot, maar ook de onderzoekslabs in Singapore en later ook in Zwitserland en Nederland werden gesloten. Zo kwam medio maart al het uitvoerende werk stil te liggen. Vanzelfsprekend had dit grote consequenties voor de voortgang van het project. We vroegen enkele van de onderzoekers betrokken bij de draagbare kunstnier hoe ze hiermee zijn omgegaan.

Sjaak Jong, chemicus Universiteit Utrecht

“Eind 2019 ben ik gevraagd om onze partners in Singapore te helpen met het verbeteren van de sorbentcartridge. Ik werkte een aantal maanden in Singapore toen daar in maart de coronacrisis uitbrak en het land op slot dreigde te gaan. Ik ben net op tijd teruggekeerd naar Nederland en heb hier gelukkig mijn labwerkzaamheden in een geïmproviseerd laboratorium in mijn eentje voort kunnen zetten. Gelukkig ligt mijn stukje van het project inmidddels weer op schema en ik hoop in januari weer in Singapore aan de slag te kunnen.”
Lees het volledige interview met Sjaak

Jasmin Wong, algemeen directeur Dialyss Pte Ltd, Singapore

“Ons lab was gevestigd in een gebouw van de technische hogeschool in Singapore. In maart werd de lockdown van kracht en werd ook ons pand gesloten. Gelukkig kregen we toestemming om met een klein team door te werken. Verder hebben we ons hele team gevraagd om een deel onbetaald verlof op te nemen. Deze situatie heeft tot begin juni geduurd. Direct daarna verhuisden we naar een ander pand, waardoor we pas enkele weken later weer helemaal 100% konden draaien. We ondervinden nu nog wel problemen met onze toeleveranciers en onderaannemers, maar we merken een grote betrokkenheid en inzet om de verloren tijd zo goed mogelijk in te halen. Reizen is nauwelijks mogelijk want er geldt nog steeds een strenge quarantaineplicht, maar daardoor lijkt de situatie in Singapore zich gunstig te ontwikkelen. Ondanks de uitdagingen die corona met zich meebrengt, blijven we positief en gedreven. Deze tijd heeft ons doen realiseren hoe belangrijk dit project is: we geven dialysepatiënten de keuze om hun behandeling veilig thuis te doen in plaats van in het ziekenhuis.”

Christophe Conan, projectleider Debiotech, Lausanne, Zwitserland

“In Zwitserland merken we een grote impact op het dagelijks leven, vergelijkbaar met Nederland. Ook hier werd het openbare leven in grote mate beperkt en mochten we niet meer op volle bezetting in onze kantoren en laboratoria werken. De mensen die thuis konden werken werden verzocht thuis te werken. Door creatief om te gaan met de planning, en bepaalde taken naar voren te schuiven en andere taken wat meer uit te smeren, hebben we de vertraging tot enkele maanden weten te beperken.”

Jérôme Augustin, CEO NextKidney, Lausanne, Zwitserland

“Uiteraard heeft COVID een grote impact gehad. Verschillende teamleden, waaronder ikzelf, reisden veel tussen Zwitserland, Singapore en Nederland. Door COVID werd het reizen vrijwel onmogelijk, en bovendien niet wenselijk. Juist in tijd waarin we net aan bouwen waren aan een nieuwe onderneming was het lastig om niet met elkaar in één ruimte te kunnen vergaderen. Ik woon zelf in Parijs, een stad waarin een strenge lockdown van kracht was. Iedereen moest thuiswerken en zoveel mogelijk binnen blijven. Helaas ben ikzelf ook getroffen door COVID, maar ben er gelukkig snel weer bovenop gekomen. Ondertussen werden overal de labs gesloten en moest het grootste deel van ons team van twintig mensen vanuit huis werken. Dit heeft natuurlijk grote invloed gehad op de voortgang, maar ik denk dat we – mede door bijsturing in het ontwikkelpad naar CE-markering – de vertraging grotendeels weten op te lossen.”