Van snijplank tot slowcooker: voedselveiligheid na niertransplantatie

Na een niertransplantatie is gezond en veilig eten belangrijk, maar dat roept natuurlijk vragen op. Welke snijplanken kun je gebruiken? Is een slowcooker een goed idee? En hoe zit het met multivitamines? Onze diëtisten Monique, Leontien en Charles hebben antwoord op deze én andere leuke vragen van onze deelnemers. 

Monique: ‘Wat een leuke vraag. Een slowcooker is ideaal voor het bereiden van stoofpotjes, soepen en sauzen die lang moeten garen. Door de verwarming op lage temperatuur kan ik me voorstellen dat u zich afvraagt of het wel “voedselveilig” is. Naar mijn idee is dit wel het geval. De voedingsmiddelen die u erin doet worden gaar en kunnen dan veilig worden gebruikt.

Maar waar u wel voor op moet passen, is als u het apparaat instelt op een uitgestelde start. Als u de ingrediënten (b.v. vlees) in de slowcooker doet en het apparaat wordt pas veel later aangezet kan de voedselveiligheid niet meer worden gegarandeerd. De voedingsmiddelen staan dan te lang uit de koelkast. Verder wordt er ook geadviseerd om geen diepvriesproducten te gebruiken, tenzij deze volledig ontdooid zijn.'

Monique: ‘Er kunnen onbeschadigde snijplanken gebruikt worden. Hiermee worden snijplanken zonder groeven bedoeld. Snijplanken met groeven kunnen namelijk niet goed worden schoon gemaakt en zijn daarom niet geschikt. Beter is het dus om snijplanken van glas, aardewerk of metaal te gebruiken. Je kunt natuurlijk ook altijd op een aardewerken bord snijden.

Let er wel op dat vlees, vis en groente op aparte snijplanken/borden gesneden worden en niet meer in contact komen met de gare voedingsmiddelen. Verder is het goed het materiaal goed af te wassen met heet water en afwasmiddel.’

Charles: ‘Zolang je voeding volwaardig is samengesteld – en dat zou moeten kunnen na een (nier)transplantatie - is er van het gebruik van extra vitamines geen voordeel bekend. Hoe gevarieerder je voeding is samengesteld, hoe beter. Goedkoper dan supplementen en effectief zijn:

• voldoende lichaamsbeweging
• zorgen voor rust en ontspanning
• niet roken
• als je alcohol drinkt, dit tot een minimum te beperken.

Voor individueel advies dat past bij wat jij eet, kun je terecht bij de diëtist van het transplantatiecentrum.'

Leontien: ‘Ja, dat mag. Yoghurt is een melkproduct dat bestaat uit gepasteuriseerde melk en melkzuur. Melkzuur ontstaat door fermentatie: melkzuurbacteriën zetten de melksuikers om in melkzuur. Hierdoor heeft yoghurt een zuurdere smaak. Deze melkzuurbacteriën zijn veilig om te gebruiken na transplantatie.

Zuivelproducten met probiotica (levende goede bacteriën) zoals Yakult, Vifit en Activia worden wel afgeraden na transplantatie. Ook goed om te weten: er zijn biologische boerderijen die rauwe melk gebruiken om yoghurt te maken, maar dit is niet verkrijgbaar in de supermarkt.'

Monique: ‘Zoals u misschien weet wordt na transplantatie het gebruik van producten waar varkensbloedproducten in zijn verwerkt afgeraden door mogelijke besmetting van Hepatitis E. Hier valt bloedworst ook onder. Als een product varkensbloed bevat, staat op het etiket ‘varkenseiwit’ of ‘varkenshemoglobine’. Deze worst kan wel gegeten worden als ze voldoende wordt verhit. Dit houdt in: verhitten boven de 75 °C.

Er schijnt ook runderbloedworst te bestaan. Bij twijfel kunt u ook hier voor kiezen.’