Biotechnologisch bedrijf Galapagos gebruikt stamcellen om bijzondere mini-niertjes te kweken: niertjes met een nierziekte. Galapagos wil deze gebruiken om medicijnen op uit te proberen. Het bedrijf zoekt een middel tegen cystenieren.
Felgroen en knalblauw ‘geverfde’ niercellen lichten krachtig op in de duisternis. Het lijkt een kleurig abstract schilderij, maar het is een mini-niertje, onder de microscoop bekeken. ‘We geven elk type niercel een eigen kleur. Zo kun je heel precies volgen hoe de niercellen zichzelf organiseren tot grotere structuren’, vertelt Richard Janssen. Hij is hoofd Onderzoek en Samenwerking bij Galapagos, een bedrijf dat medicijnen ontwikkelt in Leiden.
Galapagos is onderdeel van onderzoeksconsortium RegMed XB, dat ‘gezonde’ niertjes kweekt van een halve centimeter groot. ‘De hoop is dat deze over een jaar of tien uitgeprobeerd kunnen worden bij mensen. En dat ze patiënten wat nierfunctie terug kunnen geven.’
Daarnaast kun je nog iets heel anders met de mini-niertjes. Richard: ‘Bij Galapagos proberen we nierziekten na te bootsen in deze niertjes. Die ‘zieke’ mini-nieren willen we gebruiken om nierziekten beter te begrijpen, nieuwe aangrijpingspunten voor medicijnen te vinden en vooral om nieuwe medicijnen op uit te proberen. We denken dat dit beter werkt dan dierproeven.’ Maar de praktijk blijkt weerbarstig.
Galapagos richt zich op het vinden van een behandeling voor cystenieren. Bij deze aandoening ontstaan grote, met vocht gevulde holtes in de nieren. Dat maakt de nieren kapot. Cystenieren gaat veelal gepaard met een afwijking in de genen. Richard: ‘We hebben die genetische afwijking ingebracht bij onze mini-niertjes.
