Minder reizen, meer gemak? Ontwikkelingen in de nierzorg op een rij

Als nierpatiënt kom je regelmatig in het ziekenhuis. Een groot deel van die ziekenhuisbezoeken zijn standaard controles. Soms blijkt na de controle dat het niet nodig was om naar het ziekenhuis te komen. Zonde, want een ziekenhuisbezoek kost vaak veel tijd. Gelukkig staan de ontwikkelingen in de zorg niet stil. Onlangs kwamen er drie nieuwe initiatieven naar buiten. We zetten ze voor je op een rijtje.

Steeds vaker kunnen patiënten voor hun controle na hun niertransplantatie zelf thuis hun bloed prikken. Onlangs berichtte het Erasmus MC hierover, maar ook de transplantatiecentra LUMC en UMCG bieden dit aan. Thuis bloedprikken kan veel tijd in het ziekenhuis besparen.

De methode die gebruikt wordt, is de ‘Dried Blood Spot’ en werkt zo: patiënten met een donornier prikken thuis met een klein prikkertje in hun vinger en laten een druppel bloed vallen op een speciaal kartonnen kaartje. Dat kaartje sturen zij naar het lab. Het lab kan met die druppel bloed de hoeveelheid kreatinine (afvalstoffen) bepalen en de hoeveelheid afweeronderdrukkende medicijnen. Beide waarden zeggen iets over de conditie van de donornier.

Een voordeel van zelf thuis bloedprikken is minder lang wachten in het ziekenhuis en eenmaal bij de arts zijn de uitslagen binnen. Bovendien vinden veel patiënten de vingerprik minder belastend dan bloedafname uit een ader. Thuis bloedprikken kan ook een nauwkeurigere uitslag opleveren, omdat de afname op een precies tijdstip kan worden gepland.

Soms is het helemaal niet nodig om naar het ziekenhuis te komen. Onderzoekers van het TechMed Centrum van de Universiteit Twente bedachten samen met het Isala ziekenhuis een slimme manier om patiënten met nierschade beter in te plannen.

Hoe gaat dat in z’n werk? Artsen hebben een aantal criteria opgesteld om te bepalen welke patiënten hun afspraak kunnen overslaan of telefonisch geholpen kunnen worden. Een voorbeeld van zo’n criterium zijn de eerder geprikte bloedwaarden. Al deze criteria zijn verwerkt in een systeem. Dit systeem beoordeelt of een afspraak nodig is of dat een controle op afstand een optie is.

Het voordeel van dit systeem is dat patiënten onder controle blijven, maar minder vaak hoeven te reizen. Andersom kan het ziekenhuis zo 20% meer patiënten behandelen. Natuurlijk blijven patiënten onder behandeling van een arts en kunnen zij bij vragen altijd een afspraak maken met de arts. 

Het UMC Utrecht lanceerde onlangs de app ‘Niertransplantatiezorg@home’. Met de app kunnen zorgverleners de gezondheid van patiënten na een niertransplantatie nóg beter in de gaten houden. 

De app werkt met telemonitoring. Het Erasmus MC begon daar mee en het UMC Utrecht heeft dit concept overgenomen. Telemonitoring betekent thuis je temperatuur, bloeddruk en hartslag meten, en vragen beantwoorden over je gezondheid. Een medisch regieteam beoordeelt de gegevens. Er wordt zeven dagen per week meegekeken. Zijn er problemen? Dan kan snel worden ingegrepen.

Door de app hoeven patiënten waarschijnlijk minder vaak naar het ziekenhuis te komen. Als ze wel naar het ziekenhuis komen voor controle, zijn zowel arts als patiënt beter voorbereid. Dit geeft patiënten meer ruimte om vragen en problemen te bespreken. Ook kunnen patiënten in de app van alles lezen over bijvoorbeeld leefstijl en medicijnen na een transplantatie. In combinatie met het invullen van eigen gezondheidsgegevens, leren ze op deze manier wat belangrijk is na een transplantatie.