Een kaliumbeperkt dieet is voor de meeste nierpatiënten een flinke uitdaging. In vrijwel alle voedingsmiddelen zit namelijk kalium. Hoe pak je dat aan? Op onze redactie komen altijd veel vragen over voeding binnen. We geven je de 3 meest gestelde vragen over kalium en het antwoord. Daar heb je wat aan!

3 meestgestelde vragen over kalium
24 oktober 2023
Een kaliumbeperkt dieet is voor de meeste nierpatiënten een flinke uitdaging. In vrijwel alle voedingsmiddelen zit namelijk kalium. Hoe pak je dat aan? Op onze redactie komen altijd veel vragen over kalium binnen. We geven je de 3 meestgestelde vragen over kalium en het antwoord daarop van onze diëtisten. Daar heb je wat aan!
(1) Ik moet niet alleen een kaliumbeperkt maar ook een natriumarm dieet volgen. Hoe pak ik dat aan?
Bij een natriumarm (zoutarm) dieet wordt maximaal 6mg zout geadviseerd en bij een kaliumbeperking 2000-3000mg per dag. Het is daarom belangrijk om niet per recept te kijken maar over de hele dag te bekijken wat je eet. Een paar algemene adviezen zijn:
- Maak warme maaltijden klaar zonder zout toe te voegen en gebruik geen kant-en-klaar zakjes of pakjes saus, daar zit veel zout in. Beter kun je kruidenmixen gebruiken of andere smaakmakers, zoals rode peper, ui, knoflook of paprika.
- In aardappelen zit veel kalium, het is beter om een paar keer per week rijst of macaroni te eten in plaats van aardappelen.
- Let op hoeveel koffie, vruchtensap en fruit je eet op een dag. Hier zit veel kalium in.
(2) Ik eet liever zilvervliesrijst omdat dat gezonder is. Zit er ook minder kalium in zilvervliesrijst (bruine rijst) dan in witte rijst?
Nee, in zilvervliesrijst (ook wel bruine of volkoren rijst genoemd) zit meer kalium dan in witte rijst. Toch heeft zilvervliesrijst de voorkeur, ook bij een kaliumbeperkt dieet. Het is voedzamer en gezonder. Je moet alleen oppassen als je ook een vochtbeperkt dieet hebt. Hoe zit dat?
- Het hogere kaliumgehalte van zilvervliesrijst komt omdat in het vlies het meeste kalium zit opgeslagen en als je het vliesje verwijderd ben je dat kwijt.
- Het vliesje helpt een trage stoelgang te voorkomen, als je er tenminste ook veel bij drinkt. Dat is lastig bij een vochtbeperkt dieet.
- Ook kan een product veel mineralen bevatten (denk aan ijzer, kalium, magnesium, fosfor) maar als het na bereiding wordt gegeten verdwijnt een flink deel met de ontlasting in de wc. Dit gebeurt bij volkoren brood, pasta en zilvervliesrijst. De vezels bemoeilijken de opname ervan in de darm.
- Kortom: je kunt dus zilverliesrijst eten, als je er ook genoeg bij kunt drinken.
(3) In veel recepten die ik online zie, staan geen kaliumwaarden vermeld. Hoe weet ik dan hoeveel kalium ik binnenkrijg?
Dat is inderdaad een probleem. Een paar tips:
- De recepten op nieren.nl geven wel altijd de hoeveelheid kalium/zout/eiwit/koolhydraten en fosfaten aan.
- Download hier een gratis brochure met informatie en tips over kaliumbeperkt eten. Ook staan er tabellen in waarin je kunt aflezen wat de kaliumwaarde is van de meeste voedingsmiddelen. Wel zo handig!
- Elke 2 maanden verschijnt het tijdschrift Wisselwerking (van de NVN). Hierin staat ook altijd een recept met de hoeveelheid kalium, zout, eiwit, koolhydraten en fosfaten.