Matchmaking moet innovatie voor nierpatiënten bevorderen

‘Natuurlijk zien we al veel samenwerking tussen partijen die actief zijn op het gebied van nieraandoeningen. Maar vaak ontstaan echte innovaties door contacten met bedrijven en onderzoekers uit heel andere, onverwachte hoeken’, zegt Jasper Boomker. Hij is programmamanager Innovatie bij Nierstichting Nederland en een van de initiatiefnemers van een matchmakingbijeenkomst op 2 december. ‘We mikken op bedrijven en onderzoekers die vaak de technologische innovaties al hebben, maar misschien niet direct aan ons denken, niet beseffen dat ze ook iets voor ons kunnen betekenen. Hun product of hun manier van denken kan heel relevant zijn voor nierpatiënten.’

Nooit bedacht dat hier een markt lag
Hij geeft een voorbeeld. ‘De gouden standaard voor het aanprikken van de shunt voor dialyse is onder echogeleide. Het idee is dat daarmee misprikken wordt voorkomen. Bestaande echoapparaten zijn echter niet heel praktisch: ze zijn groot, beperkt beschikbaar en niet handig in gebruik. Verpleegkundigen moeten er soms acrobatische toeren voor uithalen. We kwamen toevallig in contact met een bedrijf dat kleine echoapparaten maakt, maar zelf nooit had bedacht dat daar een markt voor was in de nefrologie.’
De gesprekken leidden uiteindelijk tot een start-up, die met een subsidie van de Nierstichting een klein echoapparaat ontwikkelde dat bij het aanprikken van de ader op de arm van de patiënt kan worden bevestigd. Met Take-off-financiering van NWO wordt dat nu naar de markt gebracht. Boomker: ‘Ons idee is dat straks eigenlijk iedere dialyseverpleegkundige deze Vascoscope bij zich draagt, zoals iedere arts een stethoscoop om zijn nek heeft.’

Onbekend terrein ontdekken
Het is een mooi voorbeeld van onverwachte innovatie die ontstond tussen partijen die elkaar niet van nature tegenkomen. De Nierstichting wil daar meer regie op voeren, door onderzoekers uit de meest uiteenlopende disciplines (van robotica tot regeneratieve geneeskunde en van materiaalkunde tot data science) met elkaar in contact te brengen. Door daarbij ook meteen bedrijven te betrekken, leiden technologische innovaties sneller tot concrete toepassingen in de praktijk, een ambitie die de Nierstichting deelt met NWO-domein Toegepaste en Technische Wetenschappen (TTW). ‘We willen publiek-private samenwerking meer gebruiken als vehikel om tot concrete oplossingen te komen voor nierpatiënten’, aldus Boomker. En daar zijn er nogal wat van: één op de tien Nederlanders heeft chronische nierschade; de verwachting is dat de zorgkosten die wereldwijd in relatie tot deze ziekte worden gemaakt in 2023 zijn opgelopen tot 90 miljard euro. Hoe kunnen we nierschade vroeger opsporen en behandelen? Hoe kan technologie helpen om het leven met een nierziekte draaglijker te maken? Hoe kunnen we de nierfunctie beter vervangen? Of zelfs genezen? ‘Voor de antwoorden op die vragen zijn baanbrekende innovaties nodig waarbij we al die verschillende partijen in de hele keten nodig hebben’, zegt Boomker.

Elkaar leren kennen
In het Holst Centre op de Eindhovense High Tech Campus brengen de Nierstichting, TNO, imec Nederland en NWO-domein TTW daarom op 2 december onder meer nefrologen, ingenieurs, bedrijven, investeerders en onderzoekers bij elkaar om gezamenlijk onbekend terrein te ontdekken. Patiënten, medici en financiers gaan in op de vraag waar de kansen en behoeften liggen, welke ideeën relevant zijn en hoe goede ideeën gefinancierd kunnen worden. Maar vooral is er uitgebreid de tijd om elkaar te leren kennen. De bijeenkomst is van 9.30 tot 13.30 uur en eindigt met een lunch.